Textwiedergabe in der Autorübersetzung Tadeusz Rittners: aspekte des kreativen Bilingualismus

Abstract

Rozprawa ma na celu zbadanie dwujęzycznej twórczości Tadeusza Rittnera pod kątem zjawiska tłumaczenia autorskiego. W ten sposób analizowana jest również literacka forma dwujęzyczności. Rozważając to zjawisko, autorka zauważa, że choć wielu autorów jest dwujęzycznych w życiu prywatnym, rzadko tworzą oni dwujęzyczne dzieła literackie. Do tych ostatnich należy Tadeusz Rittner, który większość swoich tekstów publikował w języku niemieckim i polskim, dlatego też jest on szczególnie interesującym obiektem analizy. Celem analizy jest immanentny poziom ekspresji i treści jego dzieł, ze szczególnym uwzględnieniem środków i procedur stosowanych przez Rittnera, dzięki którym przekłada on tekst źródłowy na tekst docelowy dostosowany do odbiorców. Część empiryczna niniejszego opracowania dotyczy porównania wersji językowych języka wyjściowego i docelowego. Odpowiedni wzorzec językowy pozostaje nadal decydujący dla odbioru, a co za tym idzie również dla interpretacji badanych przykładów równoległych. Wartość literacka i estetyczna tekstów Rittnera nie są przedmiotem rozprawy, więc wyniki analizy pomijają kwestię wartości artystycznej jego tekstów.