Opodatkowanie odsetek od wkładów oszczędnościowych – refleksje na tle wybranych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Abstract

W opracowaniu zbadano i oceniono regulacje prawne określające zasady opodatkowania korzyści, głównie w postaci odsetek osiąganych z lokowania środków pieniężnych w formie wkładów oszczędnościowych. Przedstawiono elementy konstrukcji prawnej zryczałtowanego podatku obciążającego osoby fizyczne będące posiadaczami wkładów oszczędnościowych. Wykazano, że przyjęta na początku XXI w. koncepcja opodatkowania korzyści przypadających z tytułu gromadzenia oszczędności nie powinna już być stosowana współcześnie z uwagi na niskie stopy oprocentowania wkładów oszczędnościowych oraz wysoką inflację. W praktyce prowadzi to do ukształtowania się realnie ujemnych stóp procentowych i czyni oszczędzanie działaniem nieracjonalnym. Wysoka stawka opodatkowania kwot naliczonych odsetek sprawia, że to negatywne zjawisko utrwala się w świadomości osób fizycznych. Sformułowano i pozytywnie zweryfikowano tezę, że aktualnie podatek od dochodów z różnych form oszczędzania pełni w zasadzie tylko funkcję fiskalną, dostarczając do budżetu dochody w wysokości kilku miliardów złotych. W opracowaniu zastosowano – jako podstawową – metodę dogmatycznoprawną oraz – uzupełniająco – metody empiryczną i statystyczną.