Konstytucyjny limit zadłużenia w doświadczeniach Polski i Hiszpanii

Abstract

Opracowanie analizuje konstytucyjne limity zadłużenia w państwach członkowskich Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski i Hiszpanii. W polskiej Konstytucji limit zadłużenia wynosi 3/5 wartości rocznego PKB, a jego naruszenie grozi poważnymi konsekwencjami. Autor podkreśla, że brak elastyczności tej regulacji może utrudniać dostosowanie się do zmieniających się warunków makroekonomicznych. W Hiszpanii limit zadłużenia został wprowadzony w reakcji na kryzys finansowy. Istnieje możliwość tymczasowego przekroczenia tego limitu w sytuacjach wyjątkowych, takich jak katastrofy naturalne czy recesja. Jednak sama procedura wprowadzenia zmian w Konstytucji budziła kontrowersje z powodu braku dialogu i pośpiechu, w jakim się ona odbywała. Autor analizuje także konsekwencje przekroczenia limitów zadłużenia w ramach procedury unikania nadmiernego deficytu w Unii Europejskiej. Zastanawia się, czy pandemia zmieni podejście do limitów zadłużenia i czy konieczne będzie dostosowanie konstytucyjnych zapisów do nowej rzeczywistości ekonomicznej. Ostatecznie analiza wskazuje na różnice między państwami w podejściu do regulacji zadłużenia oraz na wyzwania związane z utrzymaniem równowagi finansów publicznych w obliczu zmieniających się warunków gospodarczych.