Czy istnieje cyfrowy konstytucjonalizm?

Abstract

Cyfrowy konstytucjonalizm wydaje się nie tyle „atrakcyjnym pojęciem” związanym z rozwojem technologii cyfrowych, ile jest jednym z nurtów kształtowania się współczesnego prawa konstytucyjnego. Jest oczywiste, że będzie miał coraz większe znaczenie, gdyż zapewnienie ochrony naszych wolności i praw było i jest głównym celem prawa konstytucyjnego. Konstytucjonalizm rozumiany jako zespół poglądów na konstytucję lub jako „doktryna konstytucji” powstał w okresie oświecenia, ale od tego czasu stale podlega zmianom i modyfikacjom. Jedna z nich wynika z postępu technologicznego jaki obserwujemy i z którego korzystamy, gdyż postęp ten wpływa na nasze wolności i prawa1. Przejawem tego, z jednej strony, jest bezprecedensowa zdolność do łatwego komunikowania się między sobą, co jeszcze kilkadziesiąt lat temu było nie do przewidzenia. Z drugiej strony, powstają źródła zagrożeń dla praw człowieka, na przykład związane z przetwarzaniem naszych danych lub z nadzwyczajną rolą, jaką uzyskały korporacje ponadnarodowe typu Microsoft, Facebook lub Google, kosztem tradycyjnych podmiotów prawa konstytucyjnego, takich jak państwa narodowe.