Ocena oraz weryfikacja współczesnych metod przekładu kodu wizualnego obiektu sztuki oraz obiektu historycznego na język opisowy w przestrzeni edukacyjnej muzeum

Abstract

Współczesne muzea to instytucje zaufania publicznego, na których ciąży społeczna odpowiedzialność za ochronę i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego. Coraz powszechniej odchodzą one jednak idei zamkniętych świątyń sztuki na rzecz placówek interdyscyplinarnych, pracujących na rzecz partycypacji i integracji swoich odbiorców. Kamieniem milowym w obszarze tych aktywności była uchwalona w 2019 roku Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Dzięki niej dotychczas podejmowane działania na rzecz równości różnych odbiorców zostały przeniesione ze sfery dobrych intencji do poziomu prawnie wymaganych standardów. W związku z powyższym w okresie październik 2018 – czerwiec 2023 w ramach programu grantowego Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Doktorat wdrożeniowy” została wykonana praca badawcza pt. Ocena oraz weryfikacja współczesnych metod przekładu kodu wizualnego obiektu sztuki i obiektu historycznego na język opisowy w przestrzeni edukacyjnej ekspozycji muzealnej. Jej celem było kompleksowe wdrożenie nowej metodologii i standardów dostępnościowych w zakresie projektowania systemów komunikatów językowych w przestrzeniach wystawienniczych Muzeum Miasta Łodzi. Głównym problemem badawczym była próba odpowiedzi na pytanie jak powinna wyglądać uniwersalna formuła komunikatu językowego w muzeum, który dzięki swojej dostępnej formie jednocześnie będzie pełnić dwie role: narracji o charakterze informacyjnym i edukacyjnym oraz narzędzia wspomagającego inkluzję kulturalną odbiorcy. W ramach pracy dyplomowej, której podstawą jest cykl tematycznie powiązanych ze sobą publikacji, został przedstawiony przebieg badań prowadzonych z publicznością muzeum oraz ich efekt w postaci wdrożeń na wystawach stałych i czasowych. Ich celem była weryfikacja najczęściej wybieranych form komunikatów językowych w przestrzeniach wystaw pod kątem ich skuteczności (przydatności), przystawalności do kompetencji i preferencji współczesnego odbiorcy oraz dostępności dla osób o szczególnych potrzebach.