Pomiędzy tradycją a regulacją prawną – analiza stosunku Prezydenta Federacji Rosyjskiej do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 2012–2022

Abstract

Relations between representatives of state authorities and religious communities remain an important element of current political and social reality of most countries of Central and Eastern Europe. Attempts to use the social authority of religious organizations in order to gain or strengthen their position are undertaken by politicians in various forms and in a heterogeneous scope. Such activity often deviates from the standards set by the content of the constitutions of these countries. This type of phenomenon is also noticeable in the case of President Vladimir Putin’s activities towards the Russian Orthodox Church, which – while remaining strongly inspired by the tradition of the Church’s dependence on the political power of the Russian state – violates the provisions of the Constitution and Federal Laws of the Russian Federation in the field of relations between the state and religious communities.

Relacje pomiędzy przedstawicielami organów władzy państwowej a wspólnotami religijnymi pozostają istotnym elementem współczesnej rzeczywistości społeczno-politycznej większości krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Próby wykorzystania społecznego autorytetu związków wyznaniowych w celu zdobycia bądź umocnienia swojej pozycji podejmowane są przez polityków w różnych postaciach i niejednorodnym zakresie. Podobna aktywność nierzadko odbiega od standardów wyznaczanych przez treść konstytucji tychże państw. Tego rodzaju zjawisko zauważalne jest także w przypadku działalności Prezydenta Władimira Putina względem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, która – pozostając silnie inspirowana tradycją uzależnienia Cerkwi od władzy politycznej państwa rosyjskiego – narusza przepisy Konstytucji i ustaw federalnych Federacji Rosyjskiej w zakresie relacji pomiędzy państwem i wspólnotami religijnymi.