dc.contributor.author | Zinkiewicz, Jacek | |
dc.date.accessioned | 2023-04-12T13:42:37Z | |
dc.date.available | 2023-04-12T13:42:37Z | |
dc.date.issued | 2022-12-30 | |
dc.identifier.issn | 0208-6050 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/46681 | |
dc.description.abstract | The most important moments in the history of the Polish-Lithuanian Commonwealth include the events of 1587 – the time of the interregnum after the death of Stefan Batory and the election of the new ruler. These events were of fundamental importance for Poland’s domestic, and above all international, policy. When the nobility gathered in Warsaw in August 1587 made a double election, the race of Sigismund Vasa and Maximilian Habsburg for the royal crown began. Krakow, as the capital, played a key role in these events.City accounts and numerous sources, mainly narrative, illustrate the course of Krakow’s preparations to defend the walls and repel the Austrian pretender to the throne. The scattered information shows some regularity. For example, you can see increased activity, especially around the gates, which played a key role in the city’s defense system.This article is an attempt to look at the problem of the city’s complex and arduous preparations for its defense. The historiography so far did not show the discussed events from the point of view of the logistic and technical background. Thanks to the available sources, we can learn about the ways of functioning of the defense craft, ranging from the working tools used, through defensive architecture, to strategy. | en |
dc.description.abstract | Do najważniejszych momentów w dziejach Rzeczypospolitej Obojga Narodów należą wydarzenia z 1587 r. – czas bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego i wybór nowego władcy. Miały one fundamentalne znaczenie dla polskiej polityki wewnętrznej, a przede wszystkim międzynarodowej. Gdy zgromadzona w Warszawie szlachta w sierpniu 1587 r. dokonała podwójnej elekcji, rozpoczął się wyścig Zygmunta Wazy i Maksymiliana Habsburga o koronę królewską. Kraków jako stolica kraju odegrał w tych wydarzeniach kluczową rolę.Rachunki miejskie oraz liczne źródła, głównie narracyjne, ilustrują przebieg przygotowań Krakowa do obrony murów i odparcia austriackiego pretendenta do tronu. Rozproszone informacje wykazują pewną prawidłowość. Na przykład można zaobserwować wzmożoną aktywność, zwłaszcza wokół bram, które odgrywały kluczową rolę w systemie obronnym miasta.Niniejszy artykuł podejmuje próbę spojrzenia na problem złożonych i żmudnych przygotowań miasta do jego obrony. Dotychczasowa historiografia nie ukazywała omawianych wydarzeń z punktu widzenia zaplecza logistycznego i technicznego. Dzięki dostępnym źródłom, możemy poznać sposoby funkcjonowania rzemiosła obronnego, począwszy od stosowanych narzędzi pracy – przez architekturę obronną – aż po strategię. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica;111 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | interregnum | en |
dc.subject | Krakow | en |
dc.subject | early modern history | en |
dc.subject | siege | en |
dc.subject | defensive craftsmanship | en |
dc.subject | defensive architecture | en |
dc.subject | strategy | en |
dc.subject | bezkrólewie | pl |
dc.subject | Kraków | pl |
dc.subject | historia nowożytna | pl |
dc.subject | oblężenie | pl |
dc.subject | rzemiosło obronne | pl |
dc.subject | architektura obronna | pl |
dc.subject | strategia | pl |
dc.title | Przygotowanie Krakowa do obrony przed atakiem armii arcyksięcia Maksymiliana Habsburga w roku 1587 | pl |
dc.title.alternative | Preparing Krakow for defense against the attack of the army of Archduke Maximilian III of Austria in 1587 | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 69-85 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Muzeum Krakowa / Museum of Kraków | pl |
dc.identifier.eissn | 2450-6990 | |
dc.references | Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Regestrum perceptorum et distributorum proventuum civitatis Crac., sygn. 1651 | pl |
dc.references | Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Regestrum perceptorum et distributorum proventuum civitatis Crac., sygn. 1652 | pl |
dc.references | Akta sejmikowe województwa krakowskiego, t. I (1572–1620), wyd. S. Kutrzeba, Kraków 1932. | pl |
dc.references | Archiwum Jana Zamojskiego kanclerza i hetmana wielkiego koronnego, t. IV (1585–1588), wyd. K. Lepszy, Kraków 1948. | pl |
dc.references | Joachima Bielskiego dalszy ciąg Kroniki polskiej zawierającej dzieje od 1587 do 1598 r., wyd. F. M. Sobieszczański, Warszawa 1851. | pl |
dc.references | Kronika mieszczanina krakowskiego z lat 1575–1595, wyd. H. Barycz, Kraków 1930. | pl |
dc.references | Kronika X. Krzysztofa Zelnera, [w:] Groby królów polskich, oprac. A. Grabowski, Kraków 1835. | pl |
dc.references | Listy Annibala di Capua, arcybiskupa neapolitańskiego, nuncjusza w Polsce o bezkrólewiu po Stefanie Batorym i pierwszych latach panowania Zygmunta III, do wyjścia arcyksięcia Maksymiliana z niewoli, oprac. A. Przeździecki, z dodatkiem objaśnień historycznych, i kilku dokumentów, tyczących się tejże epoki i dziejów polskich, Warszawa 1852. | pl |
dc.references | Prawa, przywileje i statuta miasta Krakowa (1507–1795), t. I (1507–1586), z. 1, wyd. F. K. Piekosiński, Kraków 1885. | pl |
dc.references | Reinholdi Heidensteini secretarii regii Rerum Polonicarum ab excessu Sigismundi Augusti libri XII., Francofurti ad Moenum 1672. | pl |
dc.references | Sarnicki S., Księgi hetmańskie, oprac. M. Ferenc, Kraków 2015. | pl |
dc.references | Stanislaii Rescii Diarium 1583–1589, wyd. J. Czubek, Kraków 1915. | pl |
dc.references | The House of Vasa and The House of Austria. Correspondence from the Years 1587 to 1668, Part I (The Times of Sigismund III, 1587–1632), Vol. I, ed. R. Skowron, in collab. with K. Pawłowski, R. Szmydki, A. Barwicka, M. C. Pazos, F. Edelmayer, R. González Cuerva, J. Martínez Millán, T. Poznański, M. Rivero, transl. Ł. Borowiec, M.B. Krasnowolska, P. Krasnowolski, Katowice 2016. | pl |
dc.references | Wielewicki J., Dziennik spraw domu zakonnego OO. Jezuitów u ś. Barbary w Krakowie od r. 1579 do r. 1599 (włącznie), Kraków 1881. | pl |
dc.references | Bieniarzówna J., Małecki J. M., Dzieje Krakowa, t. II (Kraków w wiekach XVI–XVIII), Kraków 1984. | pl |
dc.references | Lepszy K., Oblężenie Krakowa przez arcyksięcia Maksymiliana (1587), Oświęcim 2015 [reedycja z roku 1929]. | pl |
dc.references | Muczkowski J., Dawne warownie krakowskie, „Rocznik Krakowski” 1911, t. XIII, s. 1–48. | pl |
dc.references | Noga Z., Rola samorządu w rozwoju miasta w XIII–XVIII wieku, [w:] Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007, s. 455–492. | pl |
dc.references | Nowak T., Obrona Krakowa przez Stefana Czarnieckiego w roku 1655, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1963, t. IX, cz. 1, s. 59–124. | pl |
dc.references | Pieńkowski M. A., Trudna droga do władzy w Rzeczypospolitej. Sejm koronacyjny Zygmunta III 1587/1588 i sejm pacyfikacyjny 1589 roku, Warszawa 2021. | pl |
dc.references | Plewczyński M., Wojny i wojskowość polska XVI wieku, t. III (Lata 1576–1599), Oświęcim 2020. | pl |
dc.references | Rojkowska H., Niewalda W., Mury obronne Krakowa do czasu ich wyburzenia, [w:] Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007, s. 493–527. | pl |
dc.contributor.authorEmail | j.zinkiewicz@muzeumkrakowa.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6050.111.05 | |