| dc.description.abstract | Jakkolwiek artykuł zwraca szczególną uwagę na ikoniczną konstrukcję satyryczną, w istocie
rzeczy bierze on pod uwagę i analizuje podstawowe przesłanki strukturalne satyry werbalnej
i obrazowej.
Autor stwierdza, że satyra to fakt literacki zasadniczo w trzech postaciach realizacyjnych.
Po pierwsze to ściśle określony przez poetykę historyczną konkretny gatunek literacki, po wtóre
to dająca się jednoznacznie zidentyfikować tonacja estetyczno-moralna nasycająca i inne gatunki
o własnych determinantach genologicznych (takich jak komedia, powieść, poemat, opowiadanie),
to po trzecie wynikająca z układu tekstowego, lecz sięgająca w obszar pozawerbalny szczególna
kategoria. Tu rozciąga się sfera ogromnie zróżnicowanego rysunku satyrycznego o własnej artystycznej
i semantycznej autonomii.
Satyra werbalna z racji swego lingwistycznego sposobu istnienia ma charakter analityczny,
satyryczna ikonika natomiast — syntetyczny. W następstwie tego stanu rzeczy satyra obrazowa
w stosunku do werbalnej wnosi kilka dodatkowych wartości. Są nimi: symbolizm albo uniwersalizacja
wykraczające poza dosłowność przedstawienia, realizm połączony z indywidualizacją,
komizujące ujęcie wnoszące interpretację charakterologiczną, ujawnianie grozy rzeczywistości
kształtujące interpretację filozoficzną, wreszcie ukazywanie nowych, nieoczekiwanych związków
między rzeczami, zdarzeniami i relacjami, co prowadzi do nowej, aksjologicznej interpretacji.
W konkluzji autor stwierdza, iż pole satyrycznej aktywności jest ogromne, praktycznie jest
nim uniwersum ludzkiej działalności, a satyra jawi się jako kategoria uniwersalna. | pl_PL |
