Les Structures du sonnet

Abstract

Przedmiotem tego studium jest próba określenia, w jakim stopniu stała forma układu wierszowego wyznacza dobór zawartości treściowej oraz sposób jej traktowania. Sonet jest formą stałą w sposób bardzo rygorystyczny: polega ona na trwałym podziale na strofy, na ich powiązaniu systemem rymów oraz na ograniczonych rozmiarach tworzących jedność w bardzo skondensowanej rozmaitości, która wyznacza wewnętrznie logiczne rozwinięcie tematu. Jedność czasu jest w sonecie zjawiskiem koniecznym, sama zaś forma językowa, przynajmniej w sonecie francuskim, zorientowana jest na ujęcie opisowe i zliryzowane. Jeśli sonet zawiera w sobie składnik konfliktu, skoncentrowany jest on wokół tego samego przedmiotu. Struktura syntaktyczna nastawiona jest na możliwie duże rozwinięcie i wzbogacenie konotacji, a przez to i na kształtowanie elementów lirycznych. Bogactwo semantyczne sonetu wynika ze struktury bardzo nieraz rozległych fraz wymagających odpowiedniej liczby przymiotników. U Baudelaire'a ja jest zawsze obecne, mniej jest ono widoczne u poetów drugorzędnych; w poezji bardziej intelektualnej to ja bywa ukryte w wizji symbolicznej. Logiczny podział znaczeń sonetu układa się na trzech stopniach binarnych, a mianowicie na poziomie poematu, strof oraz wewnątrz tych całostek. W rozprawie dokonano spostrzeżenia, że syntaktyczna struktura sonetu wykazuje stosunkowo słabą tendencję do kształtowania wariantów, struktura zaś semantyczna nie ulega zbytnio naciskowi składni; w pewnym sensie ogranicza to możliwości w sferze kreacji artystycznej. Jeśli idzie o strukturę semantyczną, to dzięki wprowadzanej wieloznaczności oraz dzięki impulsom płynącym z działania asonansów czy też kunsztownych paralelizmów i wykorzystywaniu zróżnicowanych planów metaforycznych ciągle zmieniające się projekcje znaczeniowe bardzo wzbogacają utwór poetycki. "Te właśnie środki artystyczne stosowane w sztuce sonetowej wpływają na wzrost jej bogactwa i spoistości semantycznej. Budowa gramatyczna sonetu wzmacnia i wspiera tę wewnętrzną zwartość znaczeniową.