Introduction générale. (Au sujet de l'édition des "Oeuvres complètes" de Diderot. Au nom du Comité de publication: Herbert Dieckmann, Jacques Proust, Jean Varloot, secrétaire général)

Abstract

U progu wielkiego dzieła edytorskiego — Dzieł wszystkich Diderota — Jean Fabre przedstawia w imieniu swoim i całego Komitetu tej publikacji założenia redakcyjno- edytorskie i rozważa specyficzne trudności, z jakimi zmagać się musi to przedsięwzięcie. Decydują o nich nie tylko arbitralne posunięcia poprzednich wydawców dzieł Diderota i brak rękopisów, ale także specyficzne właściwości twórczości Diderota — filozofa, uczonego, pisarza-artysty, publicysty. Wchodzi tu w grę różnorodność tematyki i form wypowiedzenia, swoboda pisarza w przekraczaniu norm rodzajowych, trudno uchwytna granica pomiędzy jego przetwórczo-twórczą pracą publicysty przyswajającego materiały obce a pracami obcymi z cechami stylu podpatrzonymi u Diderota, a więc w wielu wypadkach trzeba się zająć i rozstrzygnięciem autorstwa. Przewidziane zostały dla edycji wstępy do tomów i grup utworów, noty i komentarze — jednakowoż z zastrzeżeniem, że ten wkład wydawców będzie rzeczowy, zwarty, pozbawiony zakusów interpretacyjnych. Taka powściągliwość należy się osobowości wielkiego pisarza. „On to jedyny — powiada Jean Fabre — powinien tutaj mieć głos; jeśli pierwszym obowiązkiem wydawców jest ścisłość i dokładność, to drugi z ich obowiązków wymaga od nich dyskrecji i skromności koniecznych „dla przezwyciężenia pokusy postawienia siebie samych na miejsce autora jako interpretatorów”. Ponadto w edycji mającej ambicje trwałości nie może być miejsca na konstrukcje arbitralne w duchu nowoczesnej „nauki o literaturze”.