dc.contributor.author | Filipczak, Witold | |
dc.contributor.editor | Karkocha, Małgorzata | |
dc.contributor.editor | Robak, Piotr | |
dc.date.accessioned | 2022-12-22T16:36:37Z | |
dc.date.available | 2022-12-22T16:36:37Z | |
dc.date.issued | 2022 | |
dc.identifier.citation | Filipczak W., Rywalizacja o mandaty poselskie w województwie bracławskim przed sejmem z roku 1786, [w:] Verba volant, scripta manent. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, M. Karkocha, P. Robak (red.), WUŁ, Łódź 2022, https://doi.org/10.18778/8331-014-5.13 | pl_PL |
dc.identifier.isbn | 978-83-8331-014-5 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/44855 | |
dc.description.abstract | The article focuses on the political situation in the Bracław voivodeship
in the mid-1780s. In 1783, a change took place in structures of the royalist
party in the south-eastern part of the Polish-Lithuanian Commonwealth. In
the Bracław voivodeship, this led to the increased importance of the voivode
of Ruthenia, Stanisław Szczęsny Potocki. The year 1784 saw a decline in the
relations between Szczęsny Potocki and the Grocholski family previously in
charge of the royalist activities in the Bracław voivodeship. In this conflict,
the voivode of Ruthenia received the support of Stanisław August Poniatowski.
Yet at the Grodno Sejm held in autumn 1784, Szczęsny Potocki stood in opposition
to the king, which complicated matters even further. After that Sejm
ended, Stanisław August took the course of arranging the royalist activities
in the Bracław voivodeship sejmiks w ith t he c astellan of Bracław Marcin
Grocholski, while simultaneously attempting to maintain a good relationship
with Szczęsny Potocki. The list of endorsed Bracław deputies to the Sejm was
agreed by Stanisław August with the voivode of Ruthenia at a meeting in
Warsaw in late June and early July of 1786. There, the king accepted a number
of candidates supported by Potocki, even though they had ties to the magnate
opposition. Yet, during the election of Bracław deputies at the sejmik held in
Winnica of 21 August 1786, the voivode of Ruthenia failed to honour the deal
made with the king. The sejmik ended in a victory of Potocki’s supporters.
At the 1786 Sejm, only one of the six Bracław deputies directly supported the
adherents of the court. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartof | Verba volant, scripta manent. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin; | |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
dc.subject | Bracław Voivodeship | pl_PL |
dc.subject | Stanisław August Poniatowski | pl_PL |
dc.subject | Winnica | pl_PL |
dc.subject | Polska XVIII w. | pl_PL |
dc.subject | sejmiki | pl_PL |
dc.title | Rywalizacja o mandaty poselskie w województwie bracławskim przed sejmem z roku 1786 | pl_PL |
dc.type | Book chapter | pl_PL |
dc.page.number | 275-310 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny | pl_PL |
dc.identifier.eisbn | 978-83-8331-015-2 | |
dc.references | Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD] Archiwum ekonomiczne prymasa Michała Poniatowskiego, sygn. 121. Archiwum Publiczne Potockich [APP], sygn. 96, 279, 279b, t. II. Zbiór Popielów [ZP], sygn. 128, 132. | pl_PL |
dc.references | Archiwum Narodowe w Krakowie Archiwum Podhoreckie, sygn. II/41. | pl_PL |
dc.references | Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie [BCz.] rkps 655, 663, 683, 688, 696, 697, 698, 724, 726, 733, 735, 840, 927, 929. | pl_PL |
dc.references | Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy w Kijowie (Central’nij deržavnij іstoričnij arhіv Ukraїni, Kiїv) [CDIAU] f. 44, op. 1, spr. 3. f. 49, op. 2, spr. 2170, 2187, 2386, 2390, 2582, 2635. | pl_PL |
dc.references | Kalendarz polityczny dla Królestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego na rok Pański 1786, Warszawa b.r. [1785]. | pl_PL |
dc.references | Kalendarz polityczny dla Królestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego na rok przestępny 1784, Warszawa b.r. | pl_PL |
dc.references | Korespondencya krajowa Stanisława Augusta z lat 1784 do 1792, wyd. B. Zaleski, Poznań 1872. | pl_PL |
dc.references | Korespondencya Michała Jerzego Mniszcha, marszałka w. kor. z lat 1783–1790, [w:] K. Pułaski, Szkice i poszukiwania historyczne, seria 2, Petersburg 1898. | pl_PL |
dc.references | Moszczeński A., Pamiętnik do historyi polskiej w ostatnich latach panowania Augusta III i pierwszych Stanisława Poniatowskiego, wyd. 3, Poznań 1867. | pl_PL |
dc.references | Zbior mów, głosów, przymówień, manifestów, remanifestów, etc. mianych na seymie roku 1786…, t. I, Warszawa 1787. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Działalność polityczna Jerzego Michała Potockiego w latach 1776–1789. Kariera przedstawiciela opozycji w dobie współrządów królewsko-ambasadorskich, „Przegląd Nauk Historycznych” 2010, R. IX, nr 2, s. 55–89. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Kontakty polityczne Jerzego Michała Potockiego ze Stanisławem Szczęsnym Potockim w latach 1786–1788, „Zeszyty Wiejskie” 2002, z. 6, s. 105–119. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Misja polska w Sztokholmie w latach 1789–1795, Łódź 1993. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Organizacja i funkcjonowanie polskiej służby zagranicznej w latach 1764–1792. (Próba nowego spojrzenia), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1996, z. 58, s. 49–82. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Parlamentarne doświadczenia Jerzego Michała Potockiego, [w:] Kultura parlamentarna epoki staropolskiej, red. A. Stroynowski, Warszawa 2013, s. 437–454. | pl_PL |
dc.references | Anusik Z., Potocki Jerzy Michał, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVIII, Wrocław 1984–1985, s. 44–47. | pl_PL |
dc.references | Bednaruk W., Rozdwojone sejmiki lubelskie z 1776 roku, „Roczniki Humanistyczne” 2013, t. LXI, z. 2, s. 235–248. | pl_PL |
dc.references | Butterwick-Pawlikowski R., Jak pisać o dziejach sejmów doby Rady Nieustającej. W związku z monografią Adama Danilczyka o sejmie 1786 r., „Kwartalnik Historyczny” 2012, R. CXIX, nr 3, s. 567–581. | pl_PL |
dc.references | Cynarski S., Dzieje rodu Lanckorońskich z Brzezia, Warszawa–Kraków 1996. | pl_PL |
dc.references | Czeppe M., Sołtyk Kajetan Ignacy, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XL, Warszawa–Kraków 2001, s. 387–404. | pl_PL |
dc.references | Danilczyk A., Afera Dogrumowej a konsolidacja opozycji antykrólewskiej w latach 1785–1786, „Kwartalnik Historyczny” 2004, R. CXI, nr 4, s. 47–81. | pl_PL |
dc.references | Danilczyk A., W kręgu afery Dogrumowej. Sejm 1786 roku, Warszawa 2010. | pl_PL |
dc.references | Deputaci Trybunału Koronnego 1578–1794. Spis, cz. 5 (1751–1794), oprac. J. Ternes, Warszawa 2017. | pl_PL |
dc.references | Dukwicz D., Rosja wobec sejmu rozbiorowego warszawskiego (1772–1775), Warszawa 2015. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Relacje między liderami stronnictwa regalistycznego na terenie Ukrainy w latach 1783–1784, [w:] Historia na źródłach oparta. Studia ofiarowane Profesorowi Tadeuszowi Srogoszowi w 65. rocznicę urodzin, red. A. Stroynowski, Częstochowa 2017, s. 667–680. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Rozdwojone wołyńskie sejmiki poselskie w 1786 roku, „Res Historica” 2013, nr 36, s. 163–190. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Rugi poselskie i losy „rozdwojonych” sejmików przedsejmowych w latach 1778–1786, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1997, t. XLIX, z. 1–2, s. 65–85. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Samorząd szlachecki województwa kijowskiego w połowie lat 80. XVIII wieku (1783–1785), „Wieki Stare i Nowe” 2016, t. X, nr 15, s. 77–97. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Sejm 1778 roku, Warszawa 2000. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Stanisław August i Elżbieta Sapieżyna. Spór wokół losów sejmu 1782 roku, [w:] Władza i polityka w czasach nowożytnych, red. Z. Anusik, Łódź 2011, s. 53–75. https://doi.org/10.18778/7525-581-2.05 | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Stronnictwo regalistyczne w województwie kijowskim 1780–1782, „Przegląd Nauk Historycznych” 2009, R. VIII, nr 1, s. 79–104. | pl_PL |
dc.references | Filipczak W., Życie sejmikowe prowincji wielkopolskiej w latach 1780–1786, Łódź 2012. https://doi.org/10.18778/7525-763-2 | pl_PL |
dc.references | Kamińska A., Stempkowski (Stępkowski) Józef Gabriel, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XLIII, Warszawa–Kraków 2004–2005, s. 385–392. | pl_PL |
dc.references | Kuchta J., Spór o dożywocie po Liborym Kordyszu jako przyczynek do badań nad dziejami małżeństw w XVII–XVIII wieku, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis” 2007, Folia 43, Studia Historica VI, s. 163–170. | pl_PL |
dc.references | Łaszewski R., Sejm polski w latach 1763–1793. Studium historyczno-prawne, Warszawa–Poznań 1973. | pl_PL |
dc.references | Michalski J., Rzewuski Franciszek, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXIV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992, s. 101–106. | pl_PL |
dc.references | Michalski J., Sejmiki poselskie 1788 roku, cz. 2, „Przegląd Historyczny” 1960, t. LI, z. 2, s. 331–365. | pl_PL |
dc.references | Mycielski M., Marcin Badeni (1751–1824). Kariera kontuszowego ministra, Warszawa 1994. | pl_PL |
dc.references | Nieć J., Czetwertyński Antoni Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. IV, Kraków 1938, s. 358–360. | pl_PL |
dc.references | Rolle K., Grocholski Marcin, [w:] Polski słownik biograficzny, t. VIII, Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1960, s. 587. | pl_PL |
dc.references | Rolnik D., Leonarda Marcina Świeykowskiego (1721–1793) ostatniego wojewody podolskiego życie codzienne i publiczne oraz jego myśli o Rzeczypospolitej, Katowice 2016. | pl_PL |
dc.references | Rostworowski E., Moszczeński Adam, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 87–91. | pl_PL |
dc.references | Rostworowski E., Potocki Stanisław Szczęsny, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVIII, Wrocław 1984–1985, s. 183–202. | pl_PL |
dc.references | Rostworowski E., Sprawa aukcji wojska na tle sytuacji politycznej przed Sejmem Czteroletnim, Warszawa 1957. | pl_PL |
dc.references | Rudnicki K., Biskup Kajetan Sołtyk 1715–1788, Kraków–Warszawa 1906. | pl_PL |
dc.references | Srogosz T., Działalność Stanisława Szczęsnego Potockiego na Prawobrzeżnej Ukrainie w latach 1783–1786, [w:] Sic erat in votis [1]. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Rzeczpospolita w czasach nowożytnych, red. M. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, s. 351–362. | pl_PL |
dc.references | Srogosz T., Początki budowy stronnictwa królewskiego na Ukrainie przez Józefa Gabriela Stempkowskiego (koniec lat sześćdziesiątych – początek siedemdziesiątych XVIII w.), „Przegląd Nauk Historycznych” 2006, R. V, nr 1(9), s. 171–183. | pl_PL |
dc.references | Srogosz T., Walka stronnictw politycznych na sejmiku województwa kijowskiego w Żytomierzu w 1786 roku, [w:] Istoricznij archiw. Naukowi studii, wypusk 13, Mikołajew 2014, s. 95–102. | pl_PL |
dc.references | Stroynowski A., Cele i skutki rozdwojenia sejmiku podolskiego w 1786 roku, „Wieki Stare i Nowe” 2019, t. VIII, nr 13, s. 99–114. | pl_PL |
dc.references | Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej, Łódź 2005. | pl_PL |
dc.references | Stroynowski A., Przeprowadzenie spłaty długów królewskich na sejmie 1784 roku, [w:] Sic erat in votis [1]. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Rzeczpospolita w czasach nowożytnych, red. M. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, s. 363–383. | pl_PL |
dc.references | Stroynowski A., Zmiany sytuacji politycznej w Rzeczypospolitej przed ostatnim „wolnym” sejmem 1786 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1996, z. 58, s. 83–102. | pl_PL |
dc.references | Szczygielski Wacław, Kraszewski Jan Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970, s. 219–221. | pl_PL |
dc.references | Szczygielski Wacław, Potocki Wincenty, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVIII, Wrocław 1984–1985, s. 227–229. | pl_PL |
dc.references | Szczygielski Wojciech, Referendum trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994. | pl_PL |
dc.references | Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. H. Gmiterek, R. Szczygieł, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1992. | pl_PL |
dc.references | Zielińska Z., Poniatowski Michał Jerzy, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVII, Wrocław 1983, s. 455–471. | pl_PL |
dc.references | Zielińska Z., Rzewuski Adam Wawrzyniec, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXIV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992, s. 94–98. | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/8331-014-5.13 | |