Стиль модери в русской драматургии серебряного века

Abstract

Dramat rosyjski przełomu stuleci podejmując problemy egzystencjalne wykorzystywał chętnie folklorystyczne i mitologiczne stylizacje tematu miłości i śmierci. Także w scenografii. Temat ten wydaje się charakterystyczny zarówno dla sztuki dekadenckiej jak i secesyjnej (np. Aleksandra Ostrowskiego Śnieżka). Wkrótce stał się źródłem inspiracji dla wielu wybitnych malarzy, rzeźbiarzy i scenografów takich jak Wiktor Wasniecow, Iwan Bilibin, Leon Bakst, Aleksander Benois, Borys Anisield, Mikołaj Rerich, Mścisław Dobużinski i inni. Ich dzieła zyskały wkrótce sławę także poza granicami Rosji (również w Czechach). Styl secesji, łączący stylizację z naturalizmem i symbolizmem, odnajdujemy zarówno w scenografii, kostiumach jak i w samych dramatach. I to nie tylko w dramacie symbolistycznym, który na ogół nie był wtedy wystawiany (m.in. utwory Z. Gippius, K. Balmonta, W. Briusowa, W. Iwanowa, A. Błoka i in.), ale także w dziełach A. Czechowa i M. Gorkiego. Tematy secesji nie zawsze były tragiczne i na serio. Często autorzy posługiwali się ironią, groteską i chwytami absurdu (np. Błoka Buda jarmarczna). Poetyka secesji eksploatowała więc różne typy sztuki. O ich wyborze decydowała zgodność między założeniami filozoficznymi i kodem estetycznym.