Państwa nieuznawane w Europie Wschodniej: casus Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej i Republiki Abchazji

Abstract

Problemem badawczym w niniejszej rozprawie jest funkcjonowanie państw nieuznawanych pomimo braku ich powszechnego uznania międzynarodowego. Badanie dotyczy studium przypadków Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej i Republiki Abchazji. Zasadnicza różnica między wymienionymi podmiotami, która stanowiła równocześnie jeden z powodów doboru obydwu przykładów stanowi fakt braku uznania międzynarodowego dla pierwszego z nich oraz uznanie przez pięć państw wyrażone dla drugiego z nich. Wskazany problem badawczy wydaje się interesujący i atrakcyjny pod względem naukowym ze względu na szczególną sytuację dotyczącą funkcjonowania w wymiarze de facto, wobec braku powszechnego uznania de iure, w tym przede wszystkim ze strony państw macierzystych. Na przestrzeni lat obydwa podmioty zdołały wykształcić trwałe struktury państwowe, zorganizować siły zbrojne oraz wypracować określony potencjał gospodarczy. Oddziałują także w formie soft power charakterystycznej dla państw posiadających powszechne uznanie międzynarodowe np. poprzez rozwój turystyki, utrzymywanie reprezentacji sportowych i działalność uczelni wyższych. Problem badawczy niniejszej rozprawy odnosi się również do teorii polityki, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień nauki o państwie. Analiza czynników determinujących proklamowanie, a następnie umożliwiających funkcjonowanie Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej i Republiki Abchazji prowadzi do poszerzenia spektrum refleksji nad rozwojem zjawiska separatyzmu. W przytoczonym aspekcie istotne pozostają rozważania dotyczące definiowania oraz klasyfikacji zjawiska separatyzmu, a także wyszczególnienia pojęć pokrewnych, jak np.: „regionalizm”, „cesja”, „irredenta” czy „derelikcja”. Zawarte w rozprawie ujęcie teoretyczne obejmuje również autorskie schematy określające cele i metody realizacji w działalności ruchów separatystycznych.