Łódzkie enklawy biedy – (nie)swoje sąsiedztwa

Abstract

Enklawy biedy to sąsiedztwa, przestrzenie odniesienia i identyfikacji, gdzie toczy się codzienne życie ich mieszkańców, którzy mają do tych miejsc określony stosunek. Zmierzając do ukazania enklaw biedy z perspektywy i w opiniach ich mieszkańców jako (nie)swoich sąsiedztw, w opracowaniu odwołano się do wyników badań prowadzonych na przestrzeni lat na terenie łódzkich enklaw biedy. Celem opracowania jest m.in. omówienie wielości zmiennych stanowiących o specyfice enklaw, które kształtują i zarazem są kształtowane przez wykluczone sąsiedztwo. Zwrócono uwagę m.in. na zmienne determinujące wyłanianie się, konstytuowanie i trwanie enklaw biedy, zmienne rozumienie ich granic, zmienne nastawienia wobec najbliższej okolicy, postrzeganej jako przyjaznej, wrogiej, obojętnej; omówiono także zróżnicowane postawy ich mieszkańców wobec zamieszkiwanej przestrzeni. Zebrany materiał odsłania obraz enklaw biedy jako przestrzeni niejednoznacznych, społecznie napiętnowanych, a zarazem środowiska życia konkretnych ludzi, przez których są współdzielone i współtworzone. Ta sama przestrzeń w przekonaniach i odczuciach jednych ludzi może być zatem swojska i bezpieczna, chętnie zamieszkiwana lub odwiedzana, dla innych natomiast będzie obca, wroga, a przez to zwykle unikana, niechętnie przemierzana i eksplorowana.