Szkolenie ogólnowojskowe i specjalistyczne wojsk inżynieryjnych w oddziałach liniowych na przykładzie Śląskiego Okręgu Wojskowego w latach 1945–2011

Abstract

One of the main tasks of the army was, and still is, training the personnel to accomplish the tasks they will be faced with in case of an armed conflict. Entire military units and subunits of various levels took part in the training process. Before professionalization of the army, the core participants of these trainings (apart from the commanding personnel) were conscripts. This process focused on two main aspects. The first one was a widely understood general military training, icluding such issues as regulations, drill, fire training, physical education, chemical training, anti-aircraft training, topography, tactics, etc. while the second one was a specific training involving i.e. explosives engineering, crossings, engineering dams, bridges, roads, fortifications and camouflage. The main purpose of engineer corps training during the Cold War rivalry was to prepare those units for the efficient performance of tasks and operations, including engineering support for military exercise of the then battlefield, in particular in the conditions of mutual assured destruction. The article discusses the above-mentioned aspects of engineer corps training during the period of the Silesian Military District full functioning (i.e. 1945–2011).

Jednym z głównych zadań wojska było i nadal jest szkolenie stanu osobowego do zadań, z którymi przyjdzie się zmierzyć na wypadek konfliktu zbrojnego. W procesie tym brały udział całe jednostki i pododdziały wojskowe różnego szczebla. Główny trzon szkolący się (oprócz kadr dowódczych) stanowili – do czasu uzawodowienia armii – żołnierze zasadniczej służby wojskowej. Proces ten skupiał się zasadniczo na dwóch aspektach: szeroko rozumianym szkoleniu ogólnowojskowym (które obejmowało m.in. regulaminy, musztry, szkolenia ogniowe, wychowanie fizyczne, szkolenie chemiczne i przeciwlotnicze, terenoznawstwo, taktyki itp.) oraz specjalistycznym, na które składało się m.in. zagadnienie minerstwa, przepraw, zapór inżynieryjnych, mostów, dróg, fortyfikacji i maskowania. Głównym celem szkolenia oddziałów wojsk inżynieryjnych w czasie zimnowojennej rywalizacji było przygotowanie ich do sprawnego wykonania zadań i prac z dziedziny inżynieryjnego zabezpieczenia ćwiczeń z wojskami w warunkach ówczesnego pola walki – w szczególności w sytuacji obustronnego użycia broni masowego rażenia. Artykuł porusza powyższe aspekty szkolenia wojsk inżynieryjnych w okresie pełnego funkcjonowania Śląskiego Okręgu Wojskowego w latach 1945–2011.