Przemiany struktury przestrzennej i dylematy rozwojowe Karpacza jako miasta turystycznego

Abstract

Położony w Karkonoszach Karpacz jest przykładem miejscowości, która miejski charakter i status miasta uzyskała dzięki rozwojowi funkcji turystycznej. Wraz z jej rozwojem zmieniała się struktura przestrzenna miasta. Zmiany te z jednej strony wyrażały się zagęszczaniem rozproszonej pierwotnie zabudowy, z drugiej strony zaś ekspansją na dawne tereny rolne lub leśne. Sprzeciwia się temu część mieszkańców (w tym właścicieli istniejących już obiektów turystycznych), argumentując, że Karpacz osiągnął już górny pułap pojemności turystycznej. W ostatnich latach przedmiotem sporu jest stosunkowo rozległy teren we wschodniej części miasta przeznaczony w planie zagospodarowania przestrzennego na tereny rekreacyjne, wyłączone z zabudowy. W 2009 r. podjęta została próba (na razie nieudana) zmiany planu, która umożliwiłaby wybudowanie na tym terenie zespołu apartamentowców. Wzbudziło to protesty części mieszkańców. Przeprowadzone w 2011 r. badania ankietowe wykazały jednak, że zdecydowana większość mieszkańców części miasta, na której znajduje się sporny teren opowiada się za pozostawieniem jego dotychczasowej funkcji bez możliwości wprowadzania zabudowy. Karpacz jest typowym przykładem miasta, w którym istnieją wprawdzie miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, ale nie spełniają do końca swojej roli, ponieważ są zmieniane pod dyktando potencjalnych inwestorów.

Located in the Karkonosze Mountains, Karpacz is an example of a community that acquired its urban character and legal status as a town as the result of tourism, and whose spatial structure has changed along with the development of the tourist industry. These changes are visible both in the increasing concentration of previously dispersed buildings, and in the city’s expansion into what was previously agricultural land and forests. Many residents (among them owners of existing tourist facilities) oppose this process, argui ng that Karpacz has already reached the maximum limits of its capacity for tourism. A relatively large area in the eastern part of the city, originally designated as a recreational site in the city’s development plan, became a bone of contention in 2009 wh en there was an attempt – so far unsuccessful – to change the city’s development plan to allow a housing development to be built in that area. This led to protests from some city residents. A poll conducted in 2011 revealed that the vast majority of Karpac z’s inhabitants were opposed to erecting new buildings on that site, and preferred to maintain the current restrictions on its development. Karpacz is a typical example of a community whose development plans, while existent, are not entirely functional, si nce they are often changed in response to the dictates of potential investors