Walki o Wilno 19–21 kwietnia 1919 roku

Wojtaszak, Andrzej

dc.contributor.author	Wojtaszak, Andrzej
dc.contributor.editor	Grabarczyk, Tadeusz
dc.contributor.editor	Pogońska-Pol, Magdalena
dc.date.accessioned	2021-12-22T09:15:50Z
dc.date.available	2021-12-22T09:15:50Z
dc.date.issued	2021
dc.identifier.citation	Wojtaszak A., Walki o Wilno 19–21 kwietnia 1919 roku, [w:] Oblicza Wojny. Tom 4. Miasto i wojna, T. Grabarczyk, M. Pogońska-Pol (red.), WUŁ, Łódź 2021, https://doi.org/10.18778/8220-617-3.11	pl_PL
dc.identifier.isbn	978-83-8220-617-3
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/40220
dc.description.abstract	During the fights for the borders of the Commonwealth after World War I (until 1921), Vilnius was occupied by four armies: the German (Ober-Ost), Soviet, Lithuanian and Polish. The presented study concerns the battles for Vilnius in April 1919. As part of the socalled the Vilnius offensive, troops of the cavalry rally group (1st Cavalry Brigade), commanded by Lt. Col. Władysław Belina-Prażmowski and the 2nd Legion Infantry Division, commanded by General Edward Śmigły-Rydz, took the city. In the three-day fights in the city, the inhabitants themselves played an important role, especially the railwaymen and workers from the Society of St. Kazimierz. The actions taken by the Polish troops resulted from the general assumptions of the Vilnius operation, were based on the concept of a quick cavalry raid, surprise the enemy and the seizure of important city facilities (railway station, barracks, river bank of the Willia). After three days, thanks to the support of the 2nd Legions Infantry Division, the city was seized. The experience of the fights for Vilnius (200 000) was to be used in the further period of the Polish-Bolshevik war. The city itself was seized in October 1921 (as a result of the „putsch”) by the army commanded by General Lucjan Żeligowski, and from March 1922 it finally became part of the Second Polish Republic.	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.relation.ispartof	Oblicza Wojny. Tom 4. Miasto i wojna;
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	Vilnius offensive	pl_PL
dc.subject	General Edward Śmigły-Rydz	pl_PL
dc.subject	Józef Piłsudski	pl_PL
dc.subject	Vilnius	pl_PL
dc.subject	2nd Division of the Polish Legions	pl_PL
dc.title	Walki o Wilno 19–21 kwietnia 1919 roku	pl_PL
dc.type	Book chapter	pl_PL
dc.page.number	193-218	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Szczeciński	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8220-618-0
dc.references	Директивы главного командования Красной Армии (1917–1920). Сборник документов, Москва 1969 (Direktivy glavnogo komandovaniya Krasnoy Armii (1917–1920). Sbornik dokumentov, Moskva 1969).	pl_PL
dc.references	Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. 2: Listopad 1918 – kwiecień 1920, oprac. W. Gostyńska, T. Kuźmiński, A. Leinwand, Warszawa 1961.	pl_PL
dc.references	„Dziennik Rozkazów Wojskowych MSWojsk.” 1919, nr 57, poz. 1803.	pl_PL
dc.references	Listy Józefa Piłsudskiego, oprac. K. Świtalski, „Niepodległość” 1962, t. 7, s. 5–126.	pl_PL
dc.references	Piłsudski J., Pisma zbiorowe Wybranie prac dotychczas drukiem ogłoszonych, t. 5–6, oprac. K. Świtalski; t. 7, oprac. J. Moszczeński, Warszawa 1937.	pl_PL
dc.references	Sprawozdanie stenograficzne z 10 posiedzenie Sejmu z 20 lutego 1922, [w:] Sejm Wileński 1922. Przebieg posiedzeń według sprawozdań stenograficznych w opracowaniu kancelarii sejmowej, Wilno 1922.	pl_PL
dc.references	Stankiewicz W., Sześć listów Józefa Piłsudskiego do Stanisława Szeptyckiego z okresu wojny polsko-radzieckiej, „Dzieje Najnowsze” 1971, nr 3, s. 157–173.	pl_PL
dc.references	Троцкий Л.Д., Как вооружалась революция: (на военной работе), t. 1: Тысяча девятьсот восемнадцатый год, Москва 1923 (Trocki L., Kak vooruzhalas’ revolyutsiya: (na voyennoy rabote), t. 1: Tysyacha devyat’sot vosemnadtsatyy god, Moskva 1923).	pl_PL
dc.references	Kaden-Bandrowski J., Wyprawa wileńska, Warszawa 1919.	pl_PL
dc.references	Lipiński W., Od Wilna po Dynaburg. (Wspomnienia z ofensywy 5 p. p. Legionów), Warszawa 1930.	pl_PL
dc.references	Piskor T., Wyprawa wileńska, Warszawa 1919.	pl_PL
dc.references	Szeptycki S., Front Litewsko-Białoruski. 10 marca 1919 – 30 lipca 1920, Warszawa 2016.	pl_PL
dc.references	Wejtko W., Samoobrona Litwy i Białorusi. Szkice historyczne, Wilno 1930.	pl_PL
dc.references	Borzęcki J., Kiedy zaczęła się wojna polsko–sowiecka z lat 1919–1920? Rozważania z punktu widzenia polityczno-militarnego, „Dzieje Najnowsze” 2013, R. 45, z. 3, s. 25–37.	pl_PL
dc.references	Czubiński A., Walka Józefa Piłsudskiego o nowy kształt polityczny Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1918–1921, Toruń 2002.	pl_PL
dc.references	Gierowska-Kałłaur J., Odczyt Marszałka Piłsudskiego wygłoszony w dniu 23 sierpnia 1923 roku w Wilnie, „Przegląd Wschodni” 1999, t. 5, z. 4, s. 767–791.	pl_PL
dc.references	Komarnicki T., Piłsudski a polityka wielkich mocarstw zachodnich, Londyn 1952.	pl_PL
dc.references	Ładoś A., Wasilewski w rokowaniach ryskich. (Wspomnienia osobiste), „Niepodległość” 1937, t. 16, s. 230–250.	pl_PL
dc.references	Łossowski P., Konflikt polsko-litewski 1918–1920, Warszawa 1996.	pl_PL
dc.references	Łossowski P., Stosunki polsko-litewskie w latach 1918–1930, Warszawa 1966.	pl_PL
dc.references	Łukomski G., Langner Władysław, [w:] Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, t. 2: (1914–1945), cz. 1, Koszalin, s. 85–86.	pl_PL
dc.references	Łukomski G., Polak B., Wrzosek M., Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920, t. 1: 1 stycznia 1919 – 29 lutego 1920, red. B. Polak, Koszalin 1990.	pl_PL
dc.references	Majchrowski J.M , Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału, Kraków 2002.	pl_PL
dc.references	Materski W., Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943, Warszawa 2005.	pl_PL
dc.references	Mielcarek A.J., Węzłowe zagadnienia ustrojowe Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich (1919–1920), w świetle aktów normatywnych, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2011, t. 14, s. 241–251.	pl_PL
dc.references	Nowak A., Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego (do kwietnia 1920 roku), Kraków 2002.	pl_PL
dc.references	Ochmański J., Kulisy wyprawy wileńskiej Piłsudskiego z 1919 r., [w:] Z dziejów stosunków polsko-radzieckich. Studia i materiały, t. 3, red. T. Cieślak i in., Warszawa 1968, s. 10–76.	pl_PL
dc.references	Okulewicz P., Koncepcje „międzymorza” w myśli i praktyce politycznej obozu Józefa Piłsudskiego w latach 1918–1926, Poznań 2001.	pl_PL
dc.references	Pipes R., Rosja bolszewików, przekł. W. Jeżewski, Warszawa 2005.	pl_PL
dc.references	Przybylski A., Działania wstępne w wojnie polsko-rosyjskiej 1918–1920, Warszawa 1928.	pl_PL
dc.references	Przybylski A., Ofensywa na Wilno w kwietniu 1919 roku, Warszawa 1929.	pl_PL
dc.references	Przybylski A., Wojna polska 1918–1921, Warszawa 1930.	pl_PL
dc.references	Smoliński A., Jazda Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 12 X 1918 do 25 IX 1920, Toruń 2000.	pl_PL
dc.references	Smoliński A., „Wyprawa wileńska” w kwietniu 1919, Szczecin 2020.	pl_PL
dc.references	Śledziński K., Wojna polsko-bolszewicka. Konflikt, który zmienił bieg historii, Kraków 2020.	pl_PL
dc.references	Waligóra B., Dzieje 85 pułku strzelców wileńskich, Warszawa 1928.	pl_PL
dc.references	Waligóra B., Walki o Wilno: Okupacja Litwy i Białorusi w 1918 r. – 1919 r. przez Rosję Sowiecką, Wilno 1938.	pl_PL
dc.references	Wielhorski W., Polska a Litwa. Stosunki wzajemne w biegu dziejów, Londyn 1947.	pl_PL
dc.references	Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego 1918–1926, Warszawa 2012.	pl_PL
dc.references	Wyszczelski L., Niewypowiedziana wojna. Polsko-rosyjskie działania militarne w 1919 roku, Toruń 2005.	pl_PL
dc.references	Wyszczelski L., Wilno 1919–1920, Warszawa 2008.	pl_PL
dc.references	Wyszczelski L., Wojsko Polskie w latach 1918–1921, Warszawa 2006.	pl_PL
dc.references	Żak A.C., Wilno 1919–1920, Warszawa 1993.	pl_PL
dc.references	Wlezień P., Wilno – walki w mieście 19–21 kwiecień 1919, http://phw.org.pl/wilno-walki-w-miecie-19–21-kwiecie-1919 (dostęp: 11 X 2020).	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8220-617-3.11