Now showing items 341-360 of 3627
-
Echa awangardy — przypadek Juliana Kornhausera
(Łódzkie Towarzystwo Naukowe; Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2024)This article examines the influence of avant-garde poetics on the poetry of one of the representatives of the New Wave — Julian Kornhauser. The text consists of two main parts. The first part explores how the creators of ... -
"Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…" – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania i konteksty)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2022-05-13)Przedmiotem rozprawy jest cognitio symbolica obecna w twórczości kaznodziejskiej reformata Antoniego Węgrzynowicza. Przejawia się ona w posługiwaniu się przez autora strukturami symbolicznymi (tu senso largo, obejmującymi ... -
Między konwencją a oryginalnością. O Pacierzu Ślęzakow do Pana Boga na Prusakow
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Artykuł dotyczy osiemnastowiecznego utworu zatytułowanego Pacierz Ślęzakow do Pana Boga na Prusakow. Podstawę analizy stanowi tekst napisany prawdopodobnie po 1742 roku, w czasie, gdy Śląsk przeszedł pod panowanie Prus. ... -
Bereszith Harry’ego Dudy na tle polskiej tradycji przekładowej Księgi Rodzaju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)W artykule omawia się poetycką parafrazę księgi Genesis: Bereszith, czyli Księga Rodzaju (Genesis) wierszem przez Harry’ego Dudę (Lublin 2017). Duda, zgodnie z wypracowaną przy innych biblijnych księgach koncepcją ... -
Ekwiwalenty językowe nazwy Szeol/szeol w polskich przekładach Biblii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)W artykule obserwacji poddano ekwiwalenty tłumaczeniowe hebrajskiego leksemu Szeol w dawnych i współczesnych polskich przekładach Biblii. Odpowiedniki wyekscerpowano z przekładów zróżnicowanych pod względem chronologicznym, ... -
Jezus jako nauczyciel, mistrz. Apelatywne nazwy Syna Bożego w staropolskich i szesnastowiecznych przekładach Ewangelii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Przedmiotem artykułu są różne występujące w staropolskich i szesnastowiecznych przekładach Ewangelii apelatywne nazwy Jezusa, podzielone na nazwy stosowane przez Niego samego oraz Jego uczniów. Są wśród nich takie, jak: ... -
Hiponimizacja polskich ekwiwalentów greckich leksemów z pola semantycznego DZIECKO w Nowym Testamencie Biblii Jakuba Wujka (1599)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)W Nowym Testamencie Biblii Jakuba Wujka (1599) nieuzasadnionej kontekstowo hiponimizacji podlegają niektóre ekwiwalenty ambiwalentnych pod względem płci greckich leksemów z pola semantycznego DZIECKO: παιδίον, παίς, τεκνίον, ... -
O rytmiczności prozatorskiej parafrazy Psałterza Dawidowego Mikołaja Reja
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Przedmiotem artykułu jest zagadnienie rytmiczności prozatorskiej parafrazy Psałterza Dawidowego Mikołaja Reja. Analiza wybranych składniowych (paralelizmy składniowe) oraz fonetycznych środków stylistycznych (anafory, ... -
Filologiczne przestrzenie polskich psałterzy. Od stanu uporządkowania ku nowym zadaniom badawczym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Artykuł dotyczy wybranych zagadnień filologicznych polskiej literatury psałterzowo-biblijnej, znajdującej regularne poświadczenia w historii polszczyzny od doby staropolskiej po współczesność. Opracowanie jest próbą ... -
O niektórych porządkach w języku i tekście
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Przedmiotem obserwacji jest lista jako rezultat porządkowania języka bądź tekstu. Pokazuje się trzy jej przykłady na różnych etapach rozwoju piśmienności i mowy: 1) rejestr w szesnastowiecznej drukowanej edycji Biblii, 2) ... -
Słowotwórcze i leksykalne zróżnicowanie formacji wariantywnych na przykładzie gwarowych nazw człowieka, który stale kłamie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Gwary, stanowiące jedną z najbardziej reprezentatywnych odmian polszczyzny mówionej, okazują się szczególnie wdzięcznym polem dla badań słownictwa emocjonalnie nacechowanego, a to dlatego iż z jednej strony charakteryzują ... -
Trwałość idealnego terminu na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Podstawą analizy było 940 najlepszych terminów (idealnych terminów) z szeregów synonimicznych ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 roku. Celem tej analizy była odpowiedź na pytanie o trwałość idealnych ... -
Język życia i śmierci na Majdanku. Studium leksykalno-semantyczne
(2024)Niniejszą rozprawę stanowią przedstawienie oraz opis leksyki, którą posługiwały się osoby przebywające w obozie koncentracyjnym na Majdanku oraz próba porównania jej z mową używaną przez więźniów w innych nazistowskich ... -
Kształtowanie się pojęcia czasu w językach słowiańskich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Historia oznaczeń czasu w językach słowiańskich jest rezultatem abstrakcyjnego i jednocześnie klasyfikującego działania świadomości ludzkiej. W sposobach jego oznaczania odzwierciedliło się rozpoznawanie otaczającego świata ... -
Czy pojęcie kryptotypu służy uporządkowaniu polszczyzny?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)B.L. Whorf stworzył pojęcie kryptotypu, ucząc się języków Indian i zastosował je do opisu języka angielskiego. Doświadczenia w nauczaniu cudzoziemców języka polskiego jako obcego wskazują na możliwość użycia tego terminu ... -
Tekst w tekście i o tekście
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Autorka w oparciu o bogatą literaturę na temat parentezy we współczesnym języku polskim poszukuje narzędzi do rozpoznania parentez w starych tekstach, do których odbioru brakuje nam kompetencji językowej, a przy tym — nie ... -
Światowa mowa volapük (wolapik) — kariera i bariera
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych podręczników do nauki języka volapük wydanych w latach 80. XIX wieku jako tekstów propagujących zapomnianą dziś ideę używania międzynarodowego języka pomocniczego o nazwie ... -
Publikacje naukowe oraz podręczniki szkolne Polski Ludowej w świetle recenzji cenzorskich z lat 50. XX wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)W artykule omawiam wybrane strategie cenzorskie wobec piśmiennictwa naukowego i oświatowego ocenianego przez urząd cenzury w latach 50. XX wieku: ewaluację cytowanej w dziele literatury, wyingerowanie informacji poufnych ... -
Protokoły Towarzystwa Polskich Rzemieślników w Zielonej Górze jako uporządkowana relacja z zebrania
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Podjęte w niniejszym artykule rozważania, dotyczące sposobów realizacji cech stylowych właściwych protokołowi przez piszących sprawozdania z przebiegu zebrań Towarzystwa Polskich Rzemieślników w Zielonej Górze, a więc ... -
Osoby w sądzie. Określenia osób w sprawie rozwodowej na przykładzie tłumaczeń Kodeksu Napoleona
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018-12-30)Artykuł podejmuje problem kształtowania się polskiej terminologii prawnej w pierwszej połowie XIX wieku po wprowadzeniu Kodeksu Napoleona jako prawa obowiązującego w Księstwie Warszawskim. Analiza dotyczy nazw osób w sprawie ...