Henryk Sienkiewicz’s output and literary censorship in the DDR

Abstract

Works by Henryk Sienkiewicz, a Polish writer and the winner of the 1905 Nobel Prize for Literature, were subjected to verification by the DDR’s censorship apparatus several times. Censors considered his novellas which discussed 19th-century social issues as desirable and worth promoting among East German readers. His novel Krzyżacy, which was set in the Middle Ages, was accepted eagerly both by publishing houses and the censorship office as it enabled national socialism in Germany to be viewed in critical terms, as the DDR distanced itself from the system. Reviewers did, however, find a major ideological threat for young readers in East Germany in a young adult novel entitled W pustyni i w puszczy, and for that reason it was withdrawn from the publishing procedure.

Utwory Henryka Sienkiewicza, polskiego pisarza i laureata literackiej nagrody Nobla z 1905 roku, zostały poddane kontroli aparatu cenzury w NRD kilkukrotnie. Za pozycje pożądane i godne przybliżenie wschodnioniemieckim czytelnikom uznano jego nowele, które poruszały dziewiętnastowieczną problematykę społeczną. Nawiązującą do tematyki średniowiecznej powieść Krzyżacy spotkała się z dużą aprobatą wydawnictw i urzędu cenzury z tego względu, iż pozwalała na krytyczne rozliczenie się z narodowym socjalizmem w Niemczech, od którego NRD się dystansowała. Sporego zagrożenia ideologicznego dla młodych czytelników wschodnioniemieckich dopatrywano się natomiast w powieści dla młodzieży W pustyni i w puszczy i z tego powodu została ona wycofana z procedury wydawniczej.