| dc.contributor.author | Chacińska, Maja | |
| dc.contributor.editor | Antczak, Mariola | |
| dc.contributor.editor | Walczak-Niewiadomska, Agata | |
| dc.date.accessioned | 2020-10-07T06:26:29Z | |
| dc.date.available | 2020-10-07T06:26:29Z | |
| dc.date.issued | 2015 | |
| dc.identifier.citation | Chacińska M., Szwedzkie i norweskie dzieci w świecie książki. Wspieranie czytelnictwa – inicjatywy państwowe i oddolne, [w:] Biblioteki i książki w życiu nastolatków, Antczak M., Walczak-Niewiadomska A. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Łódź 2015, s. 167-181, doi: 10.18778/7969-634-5.11 | pl_PL |
| dc.identifier.isbn | 978-83-7969-634-5 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/32303 | |
| dc.description | Kraje skandynawskie to kraje bogate w dobrą literaturę dziecięcą, która jest bardzo popularna zarówno na rynkach krajowych, jak i za granicą. Wystarczy wymienić takie nazwiska jak Astrid Lindgren, czy współcześnie, autorzy serii o Lassem i Mai, Szwedzi Karl
Martin Widmark i Helena Willis, lub Norweg Jo Nesbø. Skandynawia to również region o historycznie wysokiej piśmienności. W Szwecji siedemnastowieczna kampania króla na rzecz piśmienności oraz czytania Biblii i literatury religijnej sprawiła, że w XIX wieku 80% ludności szwedzkiej potrafiło czytać i pisać (podobnie było w całej Skandynawii, dla porównania w Polsce ok. 20-30%). Wysoka piśmienność w tym okresie przełożyła się na wysokie czytelnictwo prasy drukowanej w czasach współczesnych. Czytelnictwo książek jest w Szwecji i Norwegii także stosunkowo wysokie. Wynika to z dużego zaangażowania państwa we wspieranie finansowe projektów, mających na celu zwiększenie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży oraz wielu projektów oddolnych wynikających z dużego zaangażowania obywateli w problemy kraju. Celem autorki jest przedstawienie najciekawszych
projektów czytelniczych dla dzieci, młodzieży i rodziców małych dzieci w Szwecji i Norwegii, na przykład działalności mianowanego przez szwedzkie Ministerstwo Kultury Ambasadora Czytania, czy projektu wspierania czytelnictwa wśród dzieci uprawiających sporty w Norwegii. | pl_PL |
| dc.description.abstract | Scandinavian children literature is very extensive and popular both within these countries and abroad. Among the most well-known authors or titles one can mention Astrid Lindgren or contemporary Swedish authors of the series about Lasse and Maja, Karl Martin Widmark and Helena Willis, or Norwegian Jo Nesbø. Scandinavia has a long history of high level of literacy. In the result of the Swedish king’s campaign for literacy and reading of the Bible and religious literature in the seventeenth century, 80% of the Swedes could write and read in the nineteenth century (the literacy level was similar in the whole region, for comparison in Poland it was 20-30%). High literacy indicator can be observed in high press reading indicators nowadays. Book readership is also relatively high in Sweden and Norway. It is a result of the state’s financial support for projects aiming at increased readership among children and youth, as well as many civic projects resulting from the citizens’ engagement in the countries’ problems. The purpose of this text is to discuss examples of the most interesting reading project for children, youth and parents of small children in Sweden and Norway, for example the Swedish Reading Ambassador nominated by the Ministry of Culture or reading promotion among children who train sports in Norway. | pl_PL |
| dc.description.sponsorship | Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00. | pl_PL |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich | pl_PL |
| dc.relation.ispartof | Antczak M., Walczak-Niewiadomska A. (red.), Biblioteki i książki w życiu nastolatków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Łódź 2015; | |
| dc.relation.ispartofseries | Nauka, Dydaktyka, Praktyka;158 | |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
| dc.title | Szwedzkie i norweskie dzieci w świecie książki. Wspieranie czytelnictwa – inicjatywy państwowe i oddolne | pl_PL |
| dc.title.alternative | Swedish and Norwegian children in the world of books. Governmental and nongovernmental reading projects | pl_PL |
| dc.type | Book chapter | pl_PL |
| dc.page.number | 167-181 | pl_PL |
| dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Gdański, Katedra Skandynawistyki | pl_PL |
| dc.identifier.eisbn | 978-83-7969-635-2 | |
| dc.contributor.authorBiographicalnote | Maja Chacińska – doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Skandynawistyki i Lingwistyki Stosowanej na Uniwersytecie Gdańskim. Obroniła doktorat z politologii na Wydziale Nauk Społecznych UG. Obecnie w swojej pracy dydaktycznej i naukowej zajmuje się mediami w krajach skandynawskich. Prowadzi wykłady, które obejmują historię i analizę mediów, komunikację społeczną oraz ćwiczenia z języka szwedzkiego i przekładu tekstów użytkowych. Zainteresowania naukowe: historia prasy i mediów, czytelnictwo prasy i książek, systemy medialne, media elektroniczne i edukacyjna rola mediów publicznych w krajach skandynawskich. | pl_PL |
| dc.contributor.authorBiographicalnote | Maja Chacińska – PhD, assistant professor at the Scandinavian Studies Department, Gdańsk University. PhD in political science at the Social Science Faculty, Gdańsk University. At present she deals with broad aspects of mass media in Scandinavian countries in her lectures and research. Her lectures include mass media history, media analysis, communication theories, as well as Swedish language and translation. Her research involves press history, media history, book and press readership, electronic media, media systems and educational role of Scandinavian public-service media. | pl_PL |
| dc.references | Läs Ambassadören för ungas läslust [Ambasador Czytania] [online], [dostęp: 19.04.2013], dostępny w Internecie: <http://www.läsambassadören.se/om-lasambassadoren/> | pl_PL |
| dc.references | Appel Ch. (2001), Læsning of Bogmarked i 1600-tallets Danmark, København, Det kongelige Bibliotek og Museum Tusculanums Forlag, ISBN 978-87-7289- 652-6 | pl_PL |
| dc.references | Bastiansen H. G., Dahl H. F. (2008), Norsk mediehistorie, Oslo, Universitetsforlaget, ISBN 82-15-00325-7 | pl_PL |
| dc.references | Barnensbibliotek [Biblioteka Dzieci] [online], [dostęp: 26.03.2014], dostępny w Internecie: <http://www.barnensbibliotek.se/Hem/OmBarnensbibliotek/ tabid/214/Default.aspx> | pl_PL |
| dc.references | Bokpriskommissionens delrapport I. Det skall vara blilligt att köpa böcker och tidskrifter (2002), Statens offentliga utredningar | pl_PL |
| dc.references | Byberg L. (2008), Leseferdighet og skolevesen 1740-1830. Pietister, „potetprester” og ett ungt norsk Storting, „Heimen”, t. 45, s. 329-340 | pl_PL |
| dc.references | „Dagbladet” [online], [dostęp: 26.03.2014], dostępny w Internecie: <http://www.dagbladet.no/kultur/2000/07/10/210876.html> | pl_PL |
| dc.references | Foreningen les! [online], [dostęp: 30.12.2014], dostępny w Internecie: <http://foreningenles.no/> | pl_PL |
| dc.references | Futsæter K. A. (2013), 66% leser papiraviser daglig, Avislesing 2012/2013, TNS Gallup, s. 3-4 | pl_PL |
| dc.references | Guttormsson L. (2012), Udviklingen af læse- och skrivefærdighed i Norden 1650– 1850. Historiografiske funderinger [w:] Edlund A-C. (red.), Att läsa och att skriva. Två vågor av vardagligt skriftbruk i Norden 1800-2000, Umeå universitet & Kungl. Skytteanska Samfundet, s. 19-37 | pl_PL |
| dc.references | Hallin C. D., Mancini P. (2007), Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym, Kraków, Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ISBN 978-83-233-2208-2 | pl_PL |
| dc.references | Haugen M. (2003), La gutta lese i fred! Rapport fra projekt „Smarte gutter leser” [online], Ørland folkebibliotek, [dostęp: 30.04.2014], dostępny w Internecie: <http://www.orlandkultursenter.no/sitepageview.aspx?articleID=1411> | pl_PL |
| dc.references | Johansson E. (1977), The history of literacy in Sweden. In comparison with some other countries [online], „Educational Reports”, nr 12, [dostęp: 30.01.2015], dostępny w Internecie: <http://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:580289/ FULLTEXT01.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Krømke K. (2013), Vi få gutta til å lese mer [online], [dostęp: 26.04.2014], dostępny w Internecie: <http://www.nrk.no/vestfold/vil-fa-gutta-til-a-lese-mer-1.11015526> | pl_PL |
| dc.references | Kulturanalys 2014, Stockholm, Myndigheten för kulturanalys, ISBN 978-91- 87046-12-4 [online], [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://www.kulturanalys.se/wp-content/uploads/2014/02/Kulturanalys-2014.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Läsandets kultur (2012), Stockholm, Slutbetänkande av Litteraturutredningen. SOU 2012:65, ISBN 978-91-38-23798-4 [online], [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://www.regeringen.se/content/1/c6/20/02/57/65903c80.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Läsbryggan 2012. Ett samarbete mellan bibliotek och ABF i Västernorrland. Rapport (2013), ABF, Länsbiblioteket Västernorrland [online], [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://www.ylb.se/projekt/LasbrygganSlutrapport.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Läsrörelsen „De nya svenskarna” [online], [dostęp: 19.05.2014], dostępny w Internecie: <http://www.lasrorelsen.nu/aktuellt/pagaende-projekt/de-nya-svenskarna/> | pl_PL |
| dc.references | Läsrörelsen [online], [dostęp: 19.05.2014], dostępny w Internecie: <http://www.lasrorelsen.nu> | pl_PL |
| dc.references | Medieåret 2010-2011. Medieutvikling i Norge: fakta och trender (2012), Bergen, Medienorge, ISBN 978-82-8033-034-5 [online], [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://medienorge.uib.no/files/publikasjoner/Medie-%C3%A5ret%202010-2011-WEB.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Mediebarometer 2012. En första översikt Barn och unga (2013), Göteborg, Nordicom [online], [dostęp: 14.02.2014], dostępny w Internecie: <http://www.nordicom.gu.se/sites/default/files/Dokument/Mediefakta/Mediebarometern/Internetbarometern/mbar12_barn_och_unga_201.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Medienorge (2014) [online], [dostęp: 25.04.2014], dostępny w Internecie: <http:// medienorge.uib.no/statistikk/medium/boker/142> | pl_PL |
| dc.references | Molloy G. (2013), Pojkar läser bara om män också laser [online], „Dagens Nyheter”, 19.05.2013, [dostęp: 25.04.2014], dostępny w Internecie: <http://www.dn.se/kultur-noje/kulturdebatt/pojkar-laser-bara-om-man-ocksa-laser/> | pl_PL |
| dc.references | Det Norske Forfatterforening [Norweski Związek Pisarzy] [online], [dostęp: 12.04.2014], dostępny w Internecie: <http://www.forfatterforeningen.no/artikkel/ vil-fremje-lesing-og-leselyst#.U1vMV7whAnQ> | pl_PL |
| dc.references | Oterholm A., Andreassen T. [et al.] (2009), Moms tvinger fram definisjon av bøker [online], [dostęp 25.04.2013], dostępny w Internecie: <http://www. forfatterforeningen.no/fra-lederen/moms-tvinger-fra<m-definisjon-av-boker#. U1qXNLwhAnQ> | pl_PL |
| dc.references | Bolla. Barn- om ungdomskultur [Portal Kultura Dzieci i Młodzieży] (2013) [online], [dostęp: 19.05.2014], dostępny w Internecie: <http://www.bolla.se/nyheter/ nyhetsarkiv/podd/> | pl_PL |
| dc.references | Kulturradet [Rada Kultury] [online], [dostęp: 19.05.2014], dostępny w Internecie: <http://www.kulturradet.se/sv/Lasframjande/Idrott/Lasframjande-i-samverkan- med-idrottsrorelsen/> | pl_PL |
| dc.references | Rudlang H. (1998), Bøker – mest for jenter, „Smafunnsspeilet”, nr 4 | pl_PL |
| dc.references | Regjeringen [Rząd norweski] [online], [dostęp: 11.03.2014], dostępny w Internecie: <http:www.regjeringen.no/nb/dep/kd/dok/nouer/2007/NOU-2007-11/13.html?id=480550> | pl_PL |
| dc.references | SISU [online], [dostęp: 26.04.2014], dostępny w Internecie: <http://www.sisuidrottsbocker. se/> | pl_PL |
| dc.references | Special Eurobarometer 399, Cultural Access and Participation (2013), European Commission, s. 5 | pl_PL |
| dc.references | Svensk Dagspress 2012. Fakta om marknad och medier (2012), Tidningsutgivarna [online], [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://www.mediekompass. se/arkiv/images/stories/Dokument/Statistik/TU_Svensk_Dagspress_ 2012.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Vaage O. F. (2013), Norsk mediebarometer 2012 [online], Oslo-Kongsvinger, Statistisk sentralbyrå, ISBN 978-82-537-8633-9, [dostęp: 23.01.2015], dostępny w Internecie: <http://medienorge.uib.no/files/Eksterne_pub/Norsk-mediebarometer- 2012.pdf> | pl_PL |
| dc.references | Vries T. de (red.) (2013), Medieutveckling 2013 [online], Stockholm, Myndigheten för Radio och TV, ISBN 978-91-980489-2-6, [dostęp: 13.03.2014], dostępny w Internecie: <http://www.radioochtv.se/documents/publikationer/medieutveckling%202013%20webb.pdf> | pl_PL |
| dc.contributor.authorEmail | maja.chacinska@ug.edu.pl | pl_PL |
| dc.identifier.doi | 10.18778/7969-634-5.11 | |