Show simple item record

dc.contributor.authorŁach, Wiesław
dc.date.accessioned2019-09-06T10:37:30Z
dc.date.available2019-09-06T10:37:30Z
dc.date.issued2019
dc.identifier.issn0208-6050
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/30081
dc.description.abstractCareer of the general of the army of Ivan Czerniachowski, who was one of the youngest generals in military history, was quite brilliant. In connection with his person, many questions arise. Was he a hero or a criminal? Why did his monument at Pieniężno evoke such emotions? On April 24, 1944, Ivan Czerniachowski was appointed commander of the Third Belarusian Front. He commanded the Vilnius and Kaunas operation. However, for us, Ivan Czerniachowski is not a positive figure, because he led to the arrest of the command and soldiers of the Home Army in the Vilnius region. Although the operation was managed by the NKVD, the role of Czerniachowski in this story is clearly negative. In January 1945, the Third Belarusian Front took part in the East Prussian operation and broke up the German defense in the northern part of Prussia. The Third Belarussian Front, which was commanded by Czerniachowski, was given the task of liquidating the surrounded German armies. On February 18, Czerniachowski went on an inspection, despite many warnings about the shooting of the road. He ordered the driver to go in the direction of Pieniężno. The General was killed by a wounded artillery. After the Second World War, many residents of Vilnius region arrived in Warmia. Among them were soldiers of the Home Army, who perfectly remembered the role of Czerniachowski in the disarmament and arrest of Polish officers and soldiers in Vilnius. In 1971 a monument was erected commemorating the death of a general in Pieniężno at the intersection of roads. Until 1990, local party authorities organized rallies and folding flowers several times a year. In January 2014, the city council in Pieniężno decided to demolish the monument.en_GB
dc.description.abstractKariera generała armii Iwana Czerniachowskiego, który był jednym z najmłodszych generałów w historii wojskowości, była dość błyskotliwa. W związku z jego osobą rodzi się wiele pytań. Czy był on bohaterem czy zbrodniarzem wojennym? Dlaczego jego pomnik pod Pieniężnem wywołał aż takie emocje?. W dniu 24 kwietnia 1944 r. Iwan Czerniachowski został mianowany dowódcą 3 Frontu Białoruskiego. Dowodził operacją wileńską i kowieńską. Jednak dla nas nie jest on postacią pozytywną, ponieważ doprowadził do aresztowania dowództwa i żołnierzy Armii Krajowej na Wileńszczyźnie. Co prawda operacją kierowała NKWD, jednak rola Czerniachowskiego jest w tej historii jednoznacznie negatywna. W styczniu 1945 r. 3 Front Białoruski brał udział w operacji wschodniopruskiej i przełamał niemiecką obronę w północnej części Prus. Trzeci Front Białoruski, który był dowodzony przez Czerniachowskiego, otrzymał zadanie likwidacji otoczonych armii niemieckich. Dnia 18 lutego Czerniachowski udał się na inspekcję, mimo wielu ostrzeżeń o ostrzale drogi. Nakazał kierowcy jechać w kierunku Pieniężna. Generał zginął raniony odłamkiem artyleryjskim. Po II wojnie światowej na Warmię przybyło wielu mieszkańców Wileńszczyzny. Byli wśród nich żołnierze Armii Krajowej, którzy doskonale pamiętali rolę Czerniachowskiego w rozbrojeniu i aresztowaniu polskich oficerów i żołnierzy w Wilnie. W 1971 r. postawiony został pomnik upamiętniający śmierć generała w Pieniężnie na skrzyżowaniu dróg. Do roku 1990 miejscowe władze partyjne organizowały wiece i składanie kwiatów kilka razy w roku. W styczniu 2014 r. rada miejska w Pieniężnie zdecydowała o rozbiórce obelisku.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 103
dc.rightsThis work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.pl_PL
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0pl_PL
dc.subjectcommander of the Third Belarusian Fronten_GB
dc.subjectVilnius regionen_GB
dc.subjectEast Prussian operationen_GB
dc.subjectkilleden_GB
dc.subjectmonumenten_GB
dc.subjectdowódca 3 Frontu Białoruskiegopl_PL
dc.subjectWileńszczyznapl_PL
dc.subjectoperacja wschodniopruskapl_PL
dc.subjectzabitypl_PL
dc.subjectpomnikpl_PL
dc.titleGenerał armii Iwan Czerniachowski – bohater czy zbrodniarz wojenny?pl_PL
dc.title.alternativeArmy General Ivan Czerniachowski, hero or criminal?en_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number155-171
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Humanistyczny, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych
dc.identifier.eissn2450-6990
dc.referencesAchremczyk S., Orneta dzieje miasta, Olsztyn 2006.pl_PL
dc.referencesBachmura B., Nasz regionalny most na rzece Kwai, „Debata” 2015, nr 5, s. 2.pl_PL
dc.referencesBalbus T., „Korab” Wilniuk Klasyczny, Wrocław 2012.pl_PL
dc.referencesBoradyn Z., Chmielarz A., Piskunowicz H., Z dziejów Armii Krajowej na Nowogródczyźnie i Wileńszczyźnie (1941–1945), Warszawa 1997.pl_PL
dc.referencesChwietkiewicz T., Okoliczności śmierci generała Czerniachowskiego w świetle publikacji, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2013, nr 14/3, s. 206–219.pl_PL
dc.referencesDymczuk S., Pamięci generała Czerniachowskiego, „Gazeta Olsztyńska” 1971, nr 168, s. 3.pl_PL
dc.referencesEncyklopedia II Wojny Światowej, Kraków 1994, s. 162–163.pl_PL
dc.referencesGajownik T., Maroń J., Utracony bastion (Prusy Wschodnie w latach 1918–1945), [w:] Wielkie wojny w Prusach, działania militarne między Wisłą Niemnem na przestrzeni wieków, red. W. Giesczyński, N. Kasparek, Dąbrówno 2010, s. 253–282.pl_PL
dc.referencesGliniecki T., Echa pancernego rajdu, Gdańsk 2017.pl_PL
dc.referencesHistoria Drugiej Wojny Światowej 1939–1945, t. IV–VII, Moskwa 1975.pl_PL
dc.referencesKononow W.I., Pamiatnik I.D. Czerniachowskomu, Socyum 2013, Istorija woronieżskogo pamiatnika.pl_PL
dc.referencesKuzniecow P.G., Genierał Czerniachowskij, Moskwa 1969.pl_PL
dc.referencesŁach W.B., Działania wojsk niemieckich na Żuławach, [w:] „Żuławy w 1945 roku”. Źródła z niedalekiej przeszłości, red. A. Gąsiorowski, J. Hochleitner, Sztutowo 2017, s. 15–30.pl_PL
dc.referencesŁach W.B., System obronny na Warmii i Mazurach w czasie II wojny światowej, Węgorzewo 2002.pl_PL
dc.referencesMała encyklopedia wojskowa, Warszawa 1967.pl_PL
dc.referencesMerridale C., Wojna Iwana. Armia Czerwona 1939–1945, Poznań 2007.pl_PL
dc.referencesMiśkiewicz B., Wojsko Polskie w XX wieku, Poznań 2006.pl_PL
dc.referencesSakson A., Konflikt o pomnik generała Iwana Czerniachowskiego w Pieniężnie na Warmii, czyli spór o domenę symboliczną na pograniczu polsko-kaliningradzkim. Studium przypadku, „Pogranicze. Studium Społeczne” 2016, t. XXVII, cz. 2, s. 131–147.pl_PL
dc.referencesSobczak K., Operacja mazowiecko-mazurska, Warszawa 1967.pl_PL
dc.referencesSpahr W.J., Żukow, Warszawa 2003.pl_PL
dc.referencesStańczyk H., Radziecki plan rozbicia sił niemieckich w Prusach Wschodnich, [w:] Działania militarne w Prusach Wschodnich, red. W. Wróblewski, Warszawa 1998, s. 324–331.pl_PL
dc.referencesTeczka Specjalna J.W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944–1946, wybór i oprac. T. Cariewska, A. Chmielarz, A. Paczkowski, S. Rudnicki, Warszawa 1998.pl_PL
dc.referencesUroczystość odsłonięcia pomnika gen. I.D. Czerniachowskiego w Pieniężnie, „Gazeta Olsztyńska” 1971, nr 173, s. 1–2.pl_PL
dc.referencesWieczorek M., Śmierć generała, „Mówią Wieki” 1971, nr 3, s. 18–19.pl_PL
dc.referencesWołos M., Wielka Wojna Ojczyźniana w tożsamości i edukacji historycznej współczesnych Rosjan, [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej, t. I (Historia i edukacja), red. nauk. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, U. Kicińska, Kraków 2013, s. 47–57.pl_PL
dc.referencesWróblewski W., Przebieg operacji wschodniopruskiej, [w:] Działania militarne w Prusach Wschodnich, red. W. Wróblewski, Warszawa 1998, s. 331–342.pl_PL
dc.referenceshttps://pl.wikipedia.org/wiki/Iwan_Czerniachowski.pl_PL
dc.referenceshttps://www.sakharov-center.ru/asfcd/martirolog/?t=page&id=15967.pl_PL
dc.contributor.authorEmailWieslaw_lach@tlen.pl
dc.identifier.doi10.18778/0208-6050.103.11


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.
Except where otherwise noted, this item's license is described as This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.