Między faktami a panegiryzmem. Śladami młodzieńczych lat i peregrynacji Hieronima, Jana i Stanisława Łaskich

Abstract

Research interest in the Łaski family of Korab coat of arms resulted in an array of interesting works and several times more postulates and research queries. Studies from the turn of the 19th and 20th century need to be updated and completed. This concerns both the factual issues and interpretational ones. In his article the author undertakes to accomplish these postulates in relation to the period of education and peregrinations of three representatives of the family from Łask: Hieronim, Jan and Stanisław, sons of Jarosław and Zuzanna of Bąkowa Góra and nephews of chancellor and primate Jan Łaski. Apart from reconstructing some events, the author reinterpreted the preserved source material and juxtaposed the results with the previous state of research. This resulted in identifying some inaccuracies reproduced for decades or statements unconfirmed by any sources which are deep rooted in the historiography.

Zainteresowanie badawcze rodziną Łaskich herbu Korab przyniosło szereg interesujących prac oraz wielokrotnie więcej postulatów i pytań badawczych. Powstałe na przełomie XIX i XX w. opracowania wymagają dziś aktualizacji i uzupełnienia. Dotyczy to tak kwestii faktograficznych, jak i interpretacyj­nych. W artykule autor podejmuje próbę realizacji tych postulatów w odniesieniu do czasu edukacji i peregrynacji trzech przedstawicieli rodziny z Łaska: Hieronima, Jana i Stanisława, synów Jarosława i Zuzanny z Bąkowej Góry, bratanków zaś kanclerza i prymasa Jana Łaskiego. Obok rekonstrukcji wydarzeń dokonano ponownej interpretacji zachowanego materiału źródłowego i zestawiono otrzymane wyniki z dotychczasowym stanem badań. Efektem tego zabiegu jest wskazanie powtarzanych przed dekady nieścisłości lub niemających ugruntowania źródłowego twierdzeń, które utrwaliły się dotychczasowej historiografii.