Miejsce pracy zawodowej w życiu kobiet śląskich

Abstract

Przez długi czas w trakcie okresu industrializacji, śląskie kobiety postrzegane były w stereotypowy sposób jako niepracujące żony, opiekujące się swoimi ciężko pracującymi mężami-górnikami. Celem artykułu jest ukazanie jak zmieniało się postrzeganie miejsca pracy w ramach wartości życiowych śląskich kobiet. W pierwszej części tekstu, przy wykorzystaniu zastanych źródeł historycznych, dokonała została analiza jak zmieniało się postrzeganie podejmowania pracy przez kobiety na Śląsku począwszy od okresu industrializmu w połowie XIX wieku do okresu międzywojennego. W oparciu o literaturę socjologiczną opracowany został natomiast przedział od czasów realnego socjalizmu do transformacji ustrojowej. W trakcie tego okresu śląskie kobiety stopniowo wkraczały na rynek pracy. W drugiej części artykułu zaprezentowano obecną sytuacją śląskich kobiet na rynku pracy oraz odniesiono się do kwestii ich mobilności społeczno-zawodowej. Rozważania te oparte są na przeprowadzonych badaniach w typowo robotniczych dzielnicach Katowic, jakimi są: Niszowiec i Giszowiec. W zakończeniu autorka stwierdza, że w ciągu dwóch pokoleń, a niekiedy jednego, śląskie kobiety dokonały olbrzymiej zmiany, jeśli chodzi o zajmowane przez nie pozycje społeczne. Od ról żon swoich mężów-górników, przeszły do wyedukowanych i wykwalikowanych pracownic. Profesjonalna praca stała się dla nich bardzo ważna, nie tylko jako czynnik egzystencjalny, ale również jako samorealizacyjny i kreatywny.

For a long industrial period, women in Silesia were stereotypically seen as non-working wives, who were taking care of their hard-working husbands – miners. The point of this article is to show the place of professional work in the life of Silesian women. In the first part of the article, place of professional work in the life of Silesian women were analyzed since the period of industrialism in the middle of the XIX century and interwar period, based on historical materials. The period of real socialism and system the transformation was discussed on the basis of sociological literature. During that time, Silesian women were gradually entering the labor market. In the second part of this article, current work situation of women and socio-professional mobility in Silesian families due to their work is presented, it is based on own research, which was carried out in the typical working-class district in Katowice – Nikiszowiec and Giszowiec. In the conclusion, the article concludes that Silesian women within two genees only one, made a huge change of their social position. From being wives of their husbands, mostly miners, they became educated workers. Professional work is very important in their lives. It has not only existential but also self-development and creative factors.