dc.description.abstract | Rozprawa poświęcona jest staropolskim kobietom władzy w historiografii polskiej doby zaborów. Pokazano w niej, jak kobiety władzy, czyli księżne i królowe żyjące w czasach od początku polskiej państwowości do czasu rozbiorów, przedstawiane były przez historyków XIX i początku XX wieku. Przedmiotem rozważań jest również wpływ kobiet na politykę w dawnej Polsce. Wizerunki staropolskich władczyń analizowano z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego okresu zaborów i ogólnych tendencji w historiografii. Ukazywane w historiografii księżne i królowe przyporządkowane zostały do kilku kategorii: żon, matek, fundatorek Kościoła.
W pracy autorka odwołuje się zarówno do syntez historycznych, jak i prac analitycznych: monografii, artykułów i szkiców. Jako syntezy zostały uwzględnione ogólne całościowe opracowania dziejów ojczystych powstałe w dobie porozbiorowej. Autorka przyporządkowuje je do czterech epok (zgodnie z klasyfikacjami przyjętymi w historii kultury): późnego oświecenia, romantyzmu, pozytywizmu i Młodej Polski. Analizie zostały poddane syntezy najbardziej znaczące w danym okresie, a także te, które spotkały się z największym uznaniem u odbiorców. W rozprawie prowadzono badania z zakresu historii historiografii i stosowano klasyczną dla tej subdyscypliny analizę tekstów źródłowych - prac historyków czasu zaborów. Odwoływano się również do drukowanych źródeł z epoki staropolskiej.
W rozważaniach wykazano, iż mimo wyraźnych przeobrażeń kulturowych, jakie miały miejsce w wieku XIX i na początku XX stulecia, widzenie przez historyków tej doby miejsca kobiety w społeczeństwie jest na ogół zbieżne z poglądami staropolskich kronikarzy oraz wyobrażeniami i ocenami obowiązującymi w Polsce do roku 1795. | pl_PL |