Przebieg reintegracji zawodowej w spółdzielniach socjalnych w województwie łódzkim

Abstract

Social cooperatives are one of the tools of active social policies that aim to support people at risk of social exclusion and lead them through the inclusion activities aimed at the socio‑professional reintegration. This allows them to regain their employability in the later stages of their careers, and lets living according to the model accepted by society. Social cooperatives in Poland are developing for over 10 years, which allows to analyze the effectiveness of these organizations in terms of reaching their objectives. This type of analysis is particularly important due to the fact that social cooperatives are generously supported and promoted by national authorities. Therefore, it is worth to find out whether substantial budgetary resources should be allocated for the development of this type of organization? The paper was based on the results of surveys carried out on a group of 116 founders and 74 employees of 42 social cooperatives from the Lodz region in the period from December 2013 to June 2014. This research was a part of larger research project on the effectiveness of social cooperatives in terms of reintegration of people at risk of social exclusion in Poland. The study was conducted on the example of the Lodz region and an attempt was made to reach all 82 cooperatives registered in the region at the end of November 2013. Undertaken analyzes enable the verification of social cooperatives as an effective method of reducing social exclusion through professional reintegration. Beneficiaries of social cooperatives need to be evaluated separately in two subgroups, i.e. employees and founders. They differ in terms of remoteness from the open labor market, due to the varying degrees of problems affecting their social exclusion threat. Employees were people with a low degree of independence, waiting to propose them ready‑made solutions to their socio‑professional situation. The founders are people with completely different characteristics – self‑reliant and entrepreneurial. The social cooperative gave them the opportunity to overcome temporary problems by setting up companies which are often the fulfillment of their dreams and passions. Working in a cooperative representatives of both sub‑groups develop competence in terms of skills and attitudes. As a result, they became attractive to employment on the open labor market.

Spółdzielnie socjalne są jednym z narzędzi aktywnej polityki społecznej. Mają one na celu wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i prowadzenie do nich skierowanych działań inkluzyjnych poprzez reintegrację społeczno‑zawodową. Dzięki temu osoby te odzyskują zatrudnialność w dalszych etapach swoich karier zawodowych i mogą prowadzić życie według modelu akceptowanego przez społeczeństwo. Spółdzielczość socjalna w Polsce rozwija się od ponad 10 lat, co pozwala na analizę skuteczność tych organizacji w zakresie ich celów działania. Tego typu analizy są szczególnie istotne ze względu na fakt, że spółdzielczość socjalna jest hojnie wspierana i promowana przez władze krajowe. Warto zatem dowiedzieć się, czy należy przeznaczać znaczne środki budżetowe na rozwój tego typu organizacji. Referat został oparty na wynikach badań ankietowych prowadzonych na grupie 116 założycieli oraz 74 pracowników najemnych z 42 spółdzielni socjalnych z województwa łódzkiego w okresie od grudnia 2013 do czerwca 2014 roku Badania te były częścią większego projektu związanego z oceną skuteczności spółdzielczości socjalnej w zakresie reintegracji zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w Polsce. Prowadzono je w województwie łódzkim i podjęto próbę dotarcia do wszystkich 82 spółdzielni socjalnych zarejestrowanych w regionie na koniec listopada 2013 roku. Przeprowadzone analizy pozwoliły zweryfikować spółdzielnie socjalne jako skuteczną metodę ograniczania wykluczenia społecznego poprzez reintegrację zawodową. Spółdzielców socjalnych trzeba oceniać osobno w dwóch podgrupach, tj. pracowników najemnych oraz założycieli. Różnili się oni stopniem oddalenia od otwartego rynku pracy, co wynikało z różnej skali problemów wpływających na ich zagrożenie ekskluzją społeczną. Pracownikami byli ludzie o małym stopniu samodzielności, oczekujący na zaproponowanie im gotowych rozwiązań ich sytuacji społeczno‑zawodowej. Założyciele to ludzie o zupełnie innej charakterystyce – samodzielni i przedsiębiorczy. Spółdzielnia socjalna dała im możliwość przezwyciężenia chwilowych problemów poprzez założenie przedsiębiorstwa będącego często spełnieniem ich marzeń i pasji. Dzięki pracy w spółdzielni przedstawiciele obu podgrup rozwijali kompetencje w zakresie umiejętności zawodowych i postaw. Dzięki temu stawali się atrakcyjnymi do zatrudnienia przez pracodawców z otwartego rynku pracy.