dc.contributor.author | Majewska, Anna | |
dc.date.accessioned | 2017-11-03T11:27:46Z | |
dc.date.available | 2017-11-03T11:27:46Z | |
dc.date.issued | 2017-10-31 | |
dc.identifier.issn | 1897-5100 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/23178 | |
dc.description.abstract | Przedstawiono analizę funkcjonowania żydowskich domów modlitwy w XIX i XX w. Badania objęły obiekty, które znajdowały się na terenach wchodzących współcześnie w skład województwa śląskiego. Na podstawie zgromadzonych informacji, pochodzących z dzieł publikowanych, ksiąg pamięci gmin żydowskich oraz wyników własnych badań terenowych dokonano syntetycznego ujęcia działalności obiektów na tle dawnych podziałów politycznych. Rozmieszczenie obiektów w przestrzeni zostało zdeterminowane m. in. przez ograniczenia osadnictwa żydowskiego w strefie o szerokości 21 km, wytyczonej na wschód od granicy Królestwa Polskiego z Królestwem Prus. Ponadto podjęto kwestie dotyczące lokalnych uwarunkowań działalności wybranych do
mów modlitwy. Przedstawiono propozycję typologii obiektów pod względem ich charakteru religijnego, lokalizacji, cech fizjonomicznych, tym samym wskazując nowe sposoby interpretacji żydowskich przestrzeni religijnych. | pl_PL |
dc.description.abstract | This article analyzes the functioning of Jewish prayer houses in the 19th and 20th centuries. The research covered buildings that were found in the areas which now belong to the Silesian Voivodeship. The author, based on the information gathered from published works, Jewish community books and the results of her own field research, synthesized the activities of the buildings against the background of the former political divisions. The arrangement of objects in space has been determined, among others, by the restrictions of Jewish settlement in the 21-km-wide zone, marked out to the east of the border of the Kingdom of Poland and the Kingdom of Prussia. In addition, the article addresses issues related to local conditions for the activity of selected prayer houses. The author presented the proposition of typology of buildings in terms of their religious character, location, and physiological features, thus pointing out new ways of interpreting Jewish religious spaces. | pl_PL |
dc.description.abstract | Исследования охватили объекты, которые находились на территориях, входящих в настоящее время в состав Силезского воеводства. На основе собранной информации из опубликованных работ, книгпамяти еврейских общин и результатов собственных полевых исследований, обобщена деятельность объектов на фоне прежнего политического деления. В частности, расположение объектов в пространстве определялось ограничениемеврейских поселений в зоне 21
-километровой полосы, к востоку от границы Королевства Польши с Королевством Пруссии. Кроме того, в статье рассматриваются вопросы, связанные с местными условиями деятельности отдельных молитвенных домов. Автор представила предложение типологии объектов с точки зрения их религиозного характера, местоположения и архитектурных особенностей, указывая тем самым новые способы интерпретации еврейских религиозных пространств. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiec | pl_PL |
dc.relation.ispartof | Acta Geographica Silesiana;11/4 | |
dc.subject | Śląsk | pl_PL |
dc.subject | Żydzi | pl_PL |
dc.subject | judaizm | pl_PL |
dc.subject | domy modlitwy | pl_PL |
dc.subject | dziedzictwo religijne | pl_PL |
dc.subject | geografia polityczna | pl_PL |
dc.subject | geografia historyczna | pl_PL |
dc.subject | pamięć | pl_PL |
dc.subject | Silesia | pl_PL |
dc.subject | Jews | pl_PL |
dc.subject | Judaism | pl_PL |
dc.subject | prayer houses | pl_PL |
dc.subject | religious heritage | pl_PL |
dc.subject | political geography | pl_PL |
dc.subject | historical geography | pl_PL |
dc.subject | memory | pl_PL |
dc.subject | landscape studies | pl_PL |
dc.subject | иудаизм | pl_PL |
dc.subject | молитвенные дома | pl_PL |
dc.subject | Силезия | pl_PL |
dc.subject | религиозное наследие | pl_PL |
dc.subject | евреи | pl_PL |
dc.subject | יהדות | pl_PL |
dc.subject | בֵּית תְפִלָה | pl_PL |
dc.title | Funkcjonowanie żydowskich domów modlitwy w XIX i XX wieku na obszarze współczesnego województwa śląskiego | pl_PL |
dc.title.alternative | Functioning of Jewish prayer houses in the 19th and 20th centuries in the area of the modern Silesian Voivodeship | pl_PL |
dc.title.alternative | Функционирование еврейских молитвенных домов в XIX и XX веках на территории совре - менного Силезского воеводства | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.page.number | 13-26 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych, Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki | pl_PL |
dc.references | Bergman E., 2007: „Nie masz bóżnicy powszechnej”. Synagogi i domy modlitwy w Warszawie od końca XVIII do początku XXI wieku. Warszawa: 424 s. | pl_PL |
dc.references | Bergman E., Jagielski J., 1996: Zachowane synagogi i domy modlitwy w Polsce: katalog. Warszawa: 162 s. | pl_PL |
dc.references | Budniok J., 2006: Zapomniany cmentarz żydowski w Czechowicach-Dziedzicach. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Z dziejów Żydów w Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec: 157 – 161. | pl_PL |
dc.references | Cohn J., 2004: Historia gminy synagogalnej w Katowicach na Górnym Śląsku, Katowice: 64 s. | pl_PL |
dc.references | Cyankiewicz M., Tokaj J., 2011: Dzieje synagogi w Dąbrowie Górniczej. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 167– 178. | pl_PL |
dc.references | Cylkow I., 1914: Księga Królów: Warszawa: 312 s. | pl_PL |
dc.references | Gadacz T., Milerski B. (red.) , 2001: Religia: Encyklopedia PWN, t.2., b.m.: 520 s. | pl_PL |
dc.references | Gwóźdź K., 2012: Powstanie i rozwój gminy żydowskie j w Tarnowskich Górach. W: Kalinowska - Wójcik B. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Rybnik: 465 – 480 . | pl_PL |
dc.references | Jagoda L., 2014: Koziegłowy i wolna wieś Gniazdów. Koziegłowy: 335 s. | pl_PL |
dc.references | Jaworski W., 1989a: Z dziejów Żydów bieruńskich. Bieruń: 15 s. | pl_PL |
dc.references | Jaworski W., 1989b: Żydzi w Zagłębiu Dąbrowskim do 1939 r. Zeszyty Zagłębiowskie, 2. Będzin: 31– 45. | pl_PL |
dc.references | Krajniewski J., 2011: Będzińskie domy modlitwy. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 187– 192. | pl_PL |
dc.references | Kruś A., 2017: Borderland of nations and denominations – the case of the Duchy of Cieszyn. Region and Regionalism, 13, 2. Łódź– Opole: 169 – 182. | pl_PL |
dc.references | Legutko B., 2003: Jaworznickie synagogi. Zeszyty Historyczne Miasta Jaworzna, 8. Jaworzno: 40 – 44. | pl_PL |
dc.references | Makowski M., 1999: Główna synagoga w Cieszynie. W: Spyra J. (red.): Żydowskie zabytki Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Cieszyn: 41 – 47. | pl_PL |
dc.references | Podbucki W., 1988: Ślady działalności gminy żydowskiej. W: Drabina J. (red.): Magazyn Bytomski – zabytki Bytomia, VII. Bytom: 98 – 99. | pl_PL |
dc.references | Prus K., 1932: Z przeszłości Mikołowa i jego okolicy. Mikołów: 458 s. | pl_PL |
dc.references | Rozmus D., 2011: Prywatny dom modlitwy w Będzinie, tzw. Brama Cukermana. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 179– 185. | pl_PL |
dc.references | Rykała A., 2012: Żydowskie domy modlitwy w Łodzi – uwarunkowania rozwoju przestrzennego, rozmieszczenie, współczesne relikty i ich wykorzystanie. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Economica, 12. Łódź: 221– 244. | pl_PL |
dc.references | Spyra J. (red.): 1999: Żydowskie zabytki Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Cieszyn: 77 s. | pl_PL |
dc.references | Stefański K., Szrajber R., 2009: Łódzkie synagogi: wirtualne dziedzictwo ,,zaginionej dzielnicy''. Łódź: 96 s. | pl_PL |
dc.references | Unterman A., 2014: Encyklopedia tradycji i legend żydowskich. Warszawa: 319 s. | pl_PL |
dc.references | Urbański K., 2007: Almanach gmin żydowskich województwa kieleckiego w latach 1918–1939. Kielce: 219 s. | pl_PL |
dc.references | Urbański K., 2006: Gminy żydowskie małe w województwie kieleckim w okresie międzywojennym. Kielce: 432 s. | pl_PL |
dc.references | Waszkiewicz A.: 1993: Synagogi, Mówią Wieki, 3 (406). Warszawa: s. 26. | pl_PL |
dc.references | Walerjański D., 2012: Nieznane losy synagogi w Antonienhutte na tle dziejów gminy żydowskiej w Rudzie Śląskiej - Wirku. W: Kalinowska-Wójcik B. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Rybnik: 455 – 464. | pl_PL |
dc.references | Walicki J., 2000: Synagogi i domy modlitwy w Łodzi (do 1939 r.). Łódź: 94 s. | pl_PL |
dc.references | Wodziński M., Gellman U., 2013: Toward a New Geography of Hasidim. Jewish History, 27, 2 – 4: 171 – 199. | pl_PL |
dc.references | Wolanin J., Słowińska H., 1993: Zarys dziejów gminy żydowskiej w Gliwicach. Zeszyty Gliwickie, XXII: 19 – 25. | pl_PL |
dc.references | Zabilska M., 2007: Żydowskie zabytki w Bielsku - Białej. W: Karandashev Y., Senko T. (red.): Studia Psychologiczno-Pedagogiczne, tom 2. Bielsko-Biała: 182–190. | pl_PL |
dc.references | Bielawski K., 2016: Dom modlitwy w Będzinie odsłania swoje tajemnice. „Zachowane malowidła zapierają dech w piersi”, Wirtualny Sztetl ( http://www.sztetl. org.pl/pl/cms/aktualnosci/5344,dom-modlitwy-w- bedzinie-odslania-swoje-tajemnice-zachowane-malowidla-zapieraja-dech-w-piersi- / | pl_PL |
dc.references | Book of the Jewish Community of Dabrowa Gornicza and its Destruction (Dąbrowa Górnicza, Poland) : http://www.jewishgen.org/Yizkor/dabrowa/dab086.html#Page90, dostęp: 25.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Dom modlitwy Mizrachi, http://muzeum.bedzin.pl/dom-modlitwy-mizrachi/mizrachi-historia , dostęp: 26.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Katowice – the Rise and Decline of the Jewish community; Memorial Book : http://www.jewishgen.org/Yizkor/Katowice/kat035. html , dostęp: 02.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Koniecpol (Sadeh Hadash) Encyclopedia of Jewish Commu-nities in Poland, Volume I (Poland) : http://www.jewishgen.org/Yizkor/pinkas_poland/p ol1_00233.html, dostęp: 05.03.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Kościoły Śląska Cieszyńskiego: http://www.kosciolysci.pl/kosciol/286#prettyPhoto, dostęp: 26.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Polski Słownik Judaistyczny : http://www.jhi.pl/psj/sztybel_(sztibel), dostęp: 6.09.2017 r. | pl_PL |
dc.references | The Book of Klobucko; In Memory of a Martyred Community which was Destroyed (Kłobuck, Poland) : http://www.jewishgen.org/yizkor/Klobuck/klo022.html#Page32 , dostęp: 26.02.2016 r . | pl_PL |
dc.references | The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe : http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Kloy z, dostęp: 6.09.2017 r. | pl_PL |
dc.references | Wirtualny Sztetl – Będzin: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/bedzin/5,historia/?action=view&page=2 , dostęp: 26.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Wirtualny Sztetl – Bielsko- Biała – dom modlitwy: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/bielsko- biala/11,synagogi-domy-modlitwy-i-inne/7357,dom-modlitwy-ul-mickiewicza-26-ul-3-maja-7-/, dostęp: 26.02.2016 r. | pl_PL |
dc.references | Wirtualny Sztetl – Zabrze: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/zabrze/5,historia/?action=view&page=2, dostęp: 26.02.2016 r. | pl_PL |
dc.contributor.authorEmail | anna.majewska@unilodz.eu | pl_PL |
dc.contributor.authorEmail | anna.majewska@op.pl | pl_PL |
dc.relation.volume | 28 | pl_PL |
dc.contributor.translator | Wojciechowska, Małgorzata | |
dc.contributor.translator | Lato, Svietlana | |