Show simple item record

dc.contributor.authorMajewska, Anna
dc.date.accessioned2017-11-03T11:27:46Z
dc.date.available2017-11-03T11:27:46Z
dc.date.issued2017-10-31
dc.identifier.issn1897-5100
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/23178
dc.description.abstractPrzedstawiono analizę funkcjonowania żydowskich domów modlitwy w XIX i XX w. Badania objęły obiekty, które znajdowały się na terenach wchodzących współcześnie w skład województwa śląskiego. Na podstawie zgromadzonych informacji, pochodzących z dzieł publikowanych, ksiąg pamięci gmin żydowskich oraz wyników własnych badań terenowych dokonano syntetycznego ujęcia działalności obiektów na tle dawnych podziałów politycznych. Rozmieszczenie obiektów w przestrzeni zostało zdeterminowane m. in. przez ograniczenia osadnictwa żydowskiego w strefie o szerokości 21 km, wytyczonej na wschód od granicy Królestwa Polskiego z Królestwem Prus. Ponadto podjęto kwestie dotyczące lokalnych uwarunkowań działalności wybranych do mów modlitwy. Przedstawiono propozycję typologii obiektów pod względem ich charakteru religijnego, lokalizacji, cech fizjonomicznych, tym samym wskazując nowe sposoby interpretacji żydowskich przestrzeni religijnych.pl_PL
dc.description.abstractThis article analyzes the functioning of Jewish prayer houses in the 19th and 20th centuries. The research covered buildings that were found in the areas which now belong to the Silesian Voivodeship. The author, based on the information gathered from published works, Jewish community books and the results of her own field research, synthesized the activities of the buildings against the background of the former political divisions. The arrangement of objects in space has been determined, among others, by the restrictions of Jewish settlement in the 21-km-wide zone, marked out to the east of the border of the Kingdom of Poland and the Kingdom of Prussia. In addition, the article addresses issues related to local conditions for the activity of selected prayer houses. The author presented the proposition of typology of buildings in terms of their religious character, location, and physiological features, thus pointing out new ways of interpreting Jewish religious spaces.pl_PL
dc.description.abstractИсследования охватили объекты, которые находились на территориях, входящих в настоящее время в состав Силезского воеводства. На основе собранной информации из опубликованных работ, книгпамяти еврейских общин и результатов собственных полевых исследований, обобщена деятельность объектов на фоне прежнего политического деления. В частности, расположение объектов в пространстве определялось ограничениемеврейских поселений в зоне 21 -километровой полосы, к востоку от границы Королевства Польши с Королевством Пруссии. Кроме того, в статье рассматриваются вопросы, связанные с местными условиями деятельности отдельных молитвенных домов. Автор представила предложение типологии объектов с точки зрения их религиозного характера, местоположения и архитектурных особенностей, указывая тем самым новые способы интерпретации еврейских религиозных пространств.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiecpl_PL
dc.relation.ispartofActa Geographica Silesiana;11/4
dc.subjectŚląskpl_PL
dc.subjectŻydzipl_PL
dc.subjectjudaizmpl_PL
dc.subjectdomy modlitwypl_PL
dc.subjectdziedzictwo religijnepl_PL
dc.subjectgeografia politycznapl_PL
dc.subjectgeografia historycznapl_PL
dc.subjectpamięćpl_PL
dc.subjectSilesiapl_PL
dc.subjectJewspl_PL
dc.subjectJudaismpl_PL
dc.subjectprayer housespl_PL
dc.subjectreligious heritagepl_PL
dc.subjectpolitical geographypl_PL
dc.subjecthistorical geographypl_PL
dc.subjectmemorypl_PL
dc.subjectlandscape studiespl_PL
dc.subjectиудаизмpl_PL
dc.subjectмолитвенные домаpl_PL
dc.subjectСилезияpl_PL
dc.subjectрелигиозное наследиеpl_PL
dc.subjectевреиpl_PL
dc.subjectיהדותpl_PL
dc.subjectבֵּית תְפִלָהpl_PL
dc.titleFunkcjonowanie żydowskich domów modlitwy w XIX i XX wieku na obszarze współczesnego województwa śląskiegopl_PL
dc.title.alternativeFunctioning of Jewish prayer houses in the 19th and 20th centuries in the area of the modern Silesian Voivodeshippl_PL
dc.title.alternativeФункционирование еврейских молитвенных домов в XIX и XX веках на территории совре - менного Силезского воеводстваpl_PL
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number13-26pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationKatedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych, Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzkipl_PL
dc.referencesBergman E., 2007: „Nie masz bóżnicy powszechnej”. Synagogi i domy modlitwy w Warszawie od końca XVIII do początku XXI wieku. Warszawa: 424 s.pl_PL
dc.referencesBergman E., Jagielski J., 1996: Zachowane synagogi i domy modlitwy w Polsce: katalog. Warszawa: 162 s.pl_PL
dc.referencesBudniok J., 2006: Zapomniany cmentarz żydowski w Czechowicach-Dziedzicach. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Z dziejów Żydów w Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec: 157 – 161.pl_PL
dc.referencesCohn J., 2004: Historia gminy synagogalnej w Katowicach na Górnym Śląsku, Katowice: 64 s.pl_PL
dc.referencesCyankiewicz M., Tokaj J., 2011: Dzieje synagogi w Dąbrowie Górniczej. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 167– 178.pl_PL
dc.referencesCylkow I., 1914: Księga Królów: Warszawa: 312 s.pl_PL
dc.referencesGadacz T., Milerski B. (red.) , 2001: Religia: Encyklopedia PWN, t.2., b.m.: 520 s.pl_PL
dc.referencesGwóźdź K., 2012: Powstanie i rozwój gminy żydowskie j w Tarnowskich Górach. W: Kalinowska - Wójcik B. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Rybnik: 465 – 480 .pl_PL
dc.referencesJagoda L., 2014: Koziegłowy i wolna wieś Gniazdów. Koziegłowy: 335 s.pl_PL
dc.referencesJaworski W., 1989a: Z dziejów Żydów bieruńskich. Bieruń: 15 s.pl_PL
dc.referencesJaworski W., 1989b: Żydzi w Zagłębiu Dąbrowskim do 1939 r. Zeszyty Zagłębiowskie, 2. Będzin: 31– 45.pl_PL
dc.referencesKrajniewski J., 2011: Będzińskie domy modlitwy. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 187– 192.pl_PL
dc.referencesKruś A., 2017: Borderland of nations and denominations – the case of the Duchy of Cieszyn. Region and Regionalism, 13, 2. Łódź– Opole: 169 – 182.pl_PL
dc.referencesLegutko B., 2003: Jaworznickie synagogi. Zeszyty Historyczne Miasta Jaworzna, 8. Jaworzno: 40 – 44.pl_PL
dc.referencesMakowski M., 1999: Główna synagoga w Cieszynie. W: Spyra J. (red.): Żydowskie zabytki Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Cieszyn: 41 – 47.pl_PL
dc.referencesPodbucki W., 1988: Ślady działalności gminy żydowskiej. W: Drabina J. (red.): Magazyn Bytomski – zabytki Bytomia, VII. Bytom: 98 – 99.pl_PL
dc.referencesPrus K., 1932: Z przeszłości Mikołowa i jego okolicy. Mikołów: 458 s.pl_PL
dc.referencesRozmus D., 2011: Prywatny dom modlitwy w Będzinie, tzw. Brama Cukermana. W: Rozmus D., Witkowski S. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Historia. Kultura. Zagadnienia konserwatorskie. Kraków: 179– 185.pl_PL
dc.referencesRykała A., 2012: Żydowskie domy modlitwy w Łodzi – uwarunkowania rozwoju przestrzennego, rozmieszczenie, współczesne relikty i ich wykorzystanie. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Economica, 12. Łódź: 221– 244.pl_PL
dc.referencesSpyra J. (red.): 1999: Żydowskie zabytki Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Cieszyn: 77 s.pl_PL
dc.referencesStefański K., Szrajber R., 2009: Łódzkie synagogi: wirtualne dziedzictwo ,,zaginionej dzielnicy''. Łódź: 96 s.pl_PL
dc.referencesUnterman A., 2014: Encyklopedia tradycji i legend żydowskich. Warszawa: 319 s.pl_PL
dc.referencesUrbański K., 2007: Almanach gmin żydowskich województwa kieleckiego w latach 1918–1939. Kielce: 219 s.pl_PL
dc.referencesUrbański K., 2006: Gminy żydowskie małe w województwie kieleckim w okresie międzywojennym. Kielce: 432 s.pl_PL
dc.referencesWaszkiewicz A.: 1993: Synagogi, Mówią Wieki, 3 (406). Warszawa: s. 26.pl_PL
dc.referencesWalerjański D., 2012: Nieznane losy synagogi w Antonienhutte na tle dziejów gminy żydowskiej w Rudzie Śląskiej - Wirku. W: Kalinowska-Wójcik B. (red.): Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Rybnik: 455 – 464.pl_PL
dc.referencesWalicki J., 2000: Synagogi i domy modlitwy w Łodzi (do 1939 r.). Łódź: 94 s.pl_PL
dc.referencesWodziński M., Gellman U., 2013: Toward a New Geography of Hasidim. Jewish History, 27, 2 – 4: 171 – 199.pl_PL
dc.referencesWolanin J., Słowińska H., 1993: Zarys dziejów gminy żydowskiej w Gliwicach. Zeszyty Gliwickie, XXII: 19 – 25.pl_PL
dc.referencesZabilska M., 2007: Żydowskie zabytki w Bielsku - Białej. W: Karandashev Y., Senko T. (red.): Studia Psychologiczno-Pedagogiczne, tom 2. Bielsko-Biała: 182–190.pl_PL
dc.referencesBielawski K., 2016: Dom modlitwy w Będzinie odsłania swoje tajemnice. „Zachowane malowidła zapierają dech w piersi”, Wirtualny Sztetl ( http://www.sztetl. org.pl/pl/cms/aktualnosci/5344,dom-modlitwy-w- bedzinie-odslania-swoje-tajemnice-zachowane-malowidla-zapieraja-dech-w-piersi- /pl_PL
dc.referencesBook of the Jewish Community of Dabrowa Gornicza and its Destruction (Dąbrowa Górnicza, Poland) : http://www.jewishgen.org/Yizkor/dabrowa/dab086.html#Page90, dostęp: 25.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesDom modlitwy Mizrachi, http://muzeum.bedzin.pl/dom-modlitwy-mizrachi/mizrachi-historia , dostęp: 26.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesKatowice – the Rise and Decline of the Jewish community; Memorial Book : http://www.jewishgen.org/Yizkor/Katowice/kat035. html , dostęp: 02.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesKoniecpol (Sadeh Hadash) Encyclopedia of Jewish Commu-nities in Poland, Volume I (Poland) : http://www.jewishgen.org/Yizkor/pinkas_poland/p ol1_00233.html, dostęp: 05.03.2016 r.pl_PL
dc.referencesKościoły Śląska Cieszyńskiego: http://www.kosciolysci.pl/kosciol/286#prettyPhoto, dostęp: 26.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesPolski Słownik Judaistyczny : http://www.jhi.pl/psj/sztybel_(sztibel), dostęp: 6.09.2017 r.pl_PL
dc.referencesThe Book of Klobucko; In Memory of a Martyred Community which was Destroyed (Kłobuck, Poland) : http://www.jewishgen.org/yizkor/Klobuck/klo022.html#Page32 , dostęp: 26.02.2016 r .pl_PL
dc.referencesThe YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe : http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Kloy z, dostęp: 6.09.2017 r.pl_PL
dc.referencesWirtualny Sztetl – Będzin: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/bedzin/5,historia/?action=view&page=2 , dostęp: 26.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesWirtualny Sztetl – Bielsko- Biała – dom modlitwy: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/bielsko- biala/11,synagogi-domy-modlitwy-i-inne/7357,dom-modlitwy-ul-mickiewicza-26-ul-3-maja-7-/, dostęp: 26.02.2016 r.pl_PL
dc.referencesWirtualny Sztetl – Zabrze: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/zabrze/5,historia/?action=view&page=2, dostęp: 26.02.2016 r.pl_PL
dc.contributor.authorEmailanna.majewska@unilodz.eupl_PL
dc.contributor.authorEmailanna.majewska@op.plpl_PL
dc.relation.volume28pl_PL
dc.contributor.translatorWojciechowska, Małgorzata
dc.contributor.translatorLato, Svietlana


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record