Zastosowanie modeli panelowych do badania bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce w latach 2001–2012

Abstract

This paper presents econometric model for road safety in different regions of Poland in 2001–2012. The study is an attempt to indicate the socio-economic determinants of road safety. On the basic of literature and reports of institutions studied the issue and taking into account the data availability following variables were considered: the expenditure of local governments in Department 600 – Transportation and communication, roads quality, motorization rate, length of road network and share of heavy vehicles in all vehicles. The study was conducted for three different risk indictors: number of fatalities per 1 million inhabitants, number of fatalities per 1 million vehicles and number of fatalities per 100 road accidents. Panel data models – fixed effect model (FEM) and random effects model (REM) were used to estimate parameters of equation.

Przedmiotem artykułu jest scharakteryzowanie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego w poszczególnych regionach Polski w latach 2001–2012 przy wykorzystaniu modeli ekonometrycznych. W opracowaniu zostanie podjęta próba wyznaczenia społeczno-ekonomicznych determinantów bezpieczeństwa ruchu drogowego. Na podstawie literatury przedmiotu oraz raportów instytucji zajmujących się badanym zagadnieniem, a także uwzględniając dostępność danych liczbowych, za zmienne takie uznano: wydatki jednostek samorządowych w Dziale 600 – Transport i łączność, jakość dróg, wskaźnik zmotoryzowania społeczeństwa, długość sieci drogowej oraz udział pojazdów ciężkich w ogóle pojazdów. Badaniu zostały poddane trzy wskaźniki zagrożenia: liczba ofiar śmiertelnych na 1 mln mieszkańców, liczba ofiar śmiertelnych na 1 mln pojazdów oraz liczba ofiar śmiertelnych na 100 wypadków drogowych. Do estymacji parametrów równania wykorzystano modele panelowe – modele z efektami stałymi (fixed effect model, FEM) oraz modele z efektami losowymi (random effect model, REM).