Kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Grodzisku w dekanacie uniejowskim

Abstract

Saint Apostles Peter and Paul’s Church in Grodzisk is an interesting example of a church founded by a nobleman. It was erected at the beginning of the 17th century by the castellan of Sieradz, Jan Rudnicki, who had five daughters and no male heir. He decided to build a temple when he reached an old age and knew that he would not have any more children. Originally, the church had a much more modest form than today. Its present appearance is the result of several reconstructions carried out in the 19th century. Initially it only had a rectangular nave, a semicircular closed chancel and a sacristy. It is an example of a successful combination of architectural forms rooted in the Middle Ages, still very popular in the Uniejów deanery, with Renaissance elements inside. The church is a testimony to the position and wealth of its founder and his concern to commemorate the family and ensure that it will be remembered long after the death of the last Rudnicki.

Kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Grodzisku to ciekawy przykład wzniesionego na początku XVII wieku z fundacji szlacheckiej obiektu sakralnego wyróżniającego się na tle krajobrazu architektonicznego regionu szczególnymi okolicznościami powstania. Obiekt wzniesiony został staraniem Jana Rudnickiego, kasztelana sieradzkiego, który zdecydował się na budowę świątyni pod koniec swojego życia, w podeszłym wieku, wiedząc, że oprócz pięciu córek nie doczeka się już żadnego potomka. Początkowo kościół posiadał skromniejszą formę – dzisiejszy wygląd zyskał w wyniku kilku kolejnych przebudów, które zostały przeprowadzone w XIX wieku. W XVII wieku świątynia ograniczała się jedynie do prostokątnej nawy, półkoliście zamkniętego prezbiterium oraz zakrystii. Stanowi ona przykład udanego połączenia form architektonicznych zakorzenionych w średniowieczu, nadal niezwykle popularnych na terenie dekanatu uniejowskiego, z elementami renesansowego wnętrza. Omawiany obiekt świadczy o pozycji i zamożności fundatora oraz jego trosce, by nawet po śmierci ostatniego Rudnickiego pamięć o tej rodzinie nie uległa zatarciu.