Krajobraz kulturowy doliny Warty w okolicach Uniejowa

Abstract

Cultural landscape is a historically formed part of geographical space which emerged as a result of natural and cultural impacts. It reflects the co-existence of people and nature. The paper presents the cultural landscape of a part of the Warta valley near Uniejów and undertakes its evaluation. The analysis took into account the land use forms and the degree of anthropogenic transformation of the landscape. Several centuries of human habitation have created a harmonious rural culture landscape in the Warta valley in the Uniejów region. The land use structure shows adjustment to the natural elements of the valley. Arable land and forests take up the largest area – 37.5% and 36.2% respectively; meadows, which are so typical of river valleys, constitute 21%, and built up land – only 1.8% of the area. The most attractive landscape has formed above the flood plain, with mosaic-shaped land use forms, long baulks, groups of trees among the fields and rows of trees along water flows.

Krajobraz kulturowy jest historycznie ukształtowanym fragmentem przestrzeni geograficznej, powstałym w wyniku oddziaływań przyrodniczych i kulturowych. Odzwierciedla on współżycie ludzi z przyrodą. W artykule przedstawiono krajobraz kulturowy fragmentu doliny Warty w okolicach Uniejowa oraz dokonano próby jego oceny. Analizowano formy użytkowania terenu i stopień antropogenicznego przekształcenia krajobrazu na podstawie oceny udziału linii prostej w panoramie. Kilka wieków użytkowania ukształtowało w dolinie Warty w okolicach Uniejowa harmonijny wiejski krajobraz kulturowy. Struktura użytkowania ziemi wykazuje dostosowanie do przyrodniczych elementów środowiska doliny. Największą powierzchnię zajmują grunty orne (37,5%) i lasy (36,2%). Łąki, tak charakterystyczne dla den dolinnych, stanowią 21%, a tereny zabudowane zaledwie 1,8% powierzchni. Najatrakcyjniejszy krajobraz dolinny został ukształtowany w obrębie terasy nadzalewowej niskiej. Występują tu największa mozaikowość użytkowania ziemi, długie miedze, liczne śródpolne zadrzewienia i szpalery drzew wzdłuż cieków wodnych. Przyrodniczo najcenniejsza jest terasa denna, pomimo dużego przekształcenia sieci rzecznej. W jej obrębie występują głównie łąki i lasy, zachowało się także najwięcej granic ekotonowych.