Selektywne metody derywatyzacji oraz wizualizacji w chromatografii cieczowej

Abstract

Celem pracy doktorskiej było opracowanie czułych i selektywnych metod derywatyzacji wybranych związków chemicznych: jonu siarczkowego, kwasów aminofosfonowych (glifosatu i glufosynatu amonowego) oraz ditiokarbaminianów metali z zastosowaniem technik chromatograficznych TLC oraz HPLC. W celu detekcji oraz ilościowej analizy próbek technikę TLC połączono z techniką analizy obrazu, która stanowi tańszą alternatywę wobec analizy denstometrycznej. W wyniku przeprowadzonych badań opracowano nowe metody oznaczania wymienionych wyżej związków stosując odpowiednie odczynniki derywatyzujące. Zaproponowana procedura oznaczania jonu siarczkowego wykorzystuje sole piryliowe, które reagując jedynie z badanym jonem, dają trwałe pochodne. W wyniku badań eksperymentalnych opracowano bardzo czułe metody oznaczania siarczków, które zastosowano do analizy naturalnych wód siarczkowych pod kątem obecności w nich tych jonów oraz wyznaczenia ich stężenia. Ponadto sole piryliowe, w optymalnych warunkach rekcji, są odczynnikami specyficznymi wobec jonu siarczkowego, a pozostałe komponenty próbki nie wpływają na dalszą jej analizę. Opracowana metoda oznaczania glifosatu oraz glufosynatu amonowego składa się z etapu derywatyzacji badanych związków z zastosowaniem izotiocyjanianu fenylu jako odczynnika derywatyzującego oraz etapu wizualizacji chromatogramów. W tym celu zastosowano czułą metodę detekcji jodo-azydkowej, która pozwala na wykrycie związków siarki na bardzo niskim poziomie stężeń (pmol). Reakcję jodo-azydkową zastosowano również jako etap wizualizacji chromatogramów w procedurze oznaczania ditiokarbaminianów metali. Jak wspomniano powyżej, reakcja jodo-azydkową jest bardzo czułą metodą wykrywania związków siarki. Zaproponowana procedura nie zawiera dodatkowego etapu, jakim byłaby derywatyzacja analitu. Dzięki temu opracowana metoda jest szybka oraz mało kosztowna. Opracowane metody oznaczania kwasów aminofosfonowych oraz ditiokarbaminianów metali również z powodzeniem zastosowano do ilościowej analizy zaszczepionego materiału roślinnego oraz smaru plastycznego.