Wczesnośredniowieczna ceramika naczyniowa z międzyrzecza Biebrzy, Narwi i Supraśli

Abstract

Rozprawa ma na celu usystematyzowanie wiedzy na temat wczesnośredniowiecznej ceramiki naczyniowej z terenu międzyrzecza Biebrzy, Narwi i Supraśli, podsumowanie wyników dotychczasowych odkryć archeologicznych z tego zakresu oraz podjęcie próby wykorzystania tej kategorii źródeł do rekonstrukcji procesów osadniczych. Podstawę źródłową dysertacji stanowią materiały pochodzące z 15 stanowisk archeologicznych, w tym sześciu grodzisk, pięciu osad otwartych oraz czterech cmentarzysk. Liczą one łącznie 13 790 fragmentów naczyń glinianych. W pracy główny nacisk położono na analizę właściwości technologiczno-stylistycznych tych zabytków, posługując się przy ich obiektywizacji przede wszystkim obserwacją makroskopową oraz badaniami i eksperymentami fizyko-chemicznymi. W wyniku wieloaspektowej analizy takich cech produkcji naczyń jak np. technika ich wykonania czy morfologia form oraz interpretacji ich związków chronologiczno-przestrzennych wydzielono siedem faz rozwoju miejscowych technik produkcyjnych ceramiki stanowiących w moim odczuciu zapis chronologicznych przemian zachodzących we wczesnośredniowiecznym rękodzielnictwie garncarskim badanego terenu w okresie od V do połowy XIII wieku n.e.