Mała dolina rzeczna w świetle lokalnej polityki przestrzennej na przykładzie Mrogi

Abstract

Doliny rzeczne współcześnie stanowią silny „magnes inwestycyjny”. Ich atrakcyjność przyrodnicza bardzo często przekłada się na atrakcyjność budowlaną. Celem pracy jest ukazanie lokalnej – gminnej polityki przestrzennej w bezpośrednim sąsiedztwie małej rzeki, w świetle rosnącej presji inwestycyjnej. Problem ten został zobrazowany na przykładzie Mrogi w obrębie dwóch jednostek administracyjnych – gminy Brzeziny i gminy Głowno. Posłużyły temu analizy dokumentów planistycznych szczebla lokalnego (studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego) w kontekście gospodarowania przestrzenią w sąsiedztwie małej rzeki. Analizy wykazały dużą atrakcyjność przestrzeni stanowiącej bezpośrednie sąsiedztwo małej rzeki. Ukazały, że mała dolina rzeczna nie jest w stanie obronić się przed narastającą współcześnie presją urbanistyczną. Dochodzi do jej ograniczania, a wręcz fragmentaryzacji. Ma miejsce urbanizacja niemalże do samego koryta. Konieczna jest zatem prawidłowo prowadzona polityka przestrzenna uwzględniająca ochronę dolin rzecznych poprzez zachowanie ich przyrodniczych funkcji.

Irrespective of their rank and dimensions, river valleys are the most valuable ecosystems in a commune's space in terms of ecological connectivity with surrounding areas. They are evidence of the natural potential of the space, primarily for its biodiversity. At the same time they become attractive to potential investors – their natural assets attract housing construction. The aim of this paper is to present local spatial policy implemented in the areas of minor river valleys in the light of rising investment pressure. The problem is presented on the example of the Mroga river placed in two communes: Brzeziny and Głowno. Analyses of planning documents of the local level pictured the attraction of the space near small rivers and confirmed impossibility of protection of small river valleys from rising urban pressure. As a result of those processes, river valleys diminish and are fragmented (up to the river bed itself). Thus proper spatial policy taking into account the natural values of river valleys has to be implemented. It necessary to properly run local spatial policy, that takes the protection of river valleys into account is extremely difficult to curry out. Today, preserving the natural features of small river valleys becomes difficult or even impossible.