Ruchy miejskie w poszukiwaniu wartości i idei kluczowych dla rozwoju miast

Abstract

Celem opracowania jest przeanalizowanie, na jakich wartościach i ideach ruchy miejskie w Polsce opierają swoją wizję rozwoju polskich miast. Omówiono pięć wybranych wartości, idei: solidarność międzymiastowa, sprawiedliwość, kultura jako kluczowy obszar działania na rzecz rozwoju miast, zrównoważony rozwój oraz partycypacja – starając się przedstawić sposób ich definiowania przez ruchy miejskie oraz ich relację do wartości typowych dla tzw. nowych ruchów społecznych. Ponadto postawiono hipotezę, że jedną z kulturowych konsekwencji istnienia i działania ruchów miejskich jest upowszechnienie przywołanych wartości i idei, a marginalizacja innych – zarówno wśród „zwykłych” mieszkańców miast, jak i wśród przedstawicieli lokalnych i krajowych władz. Aby zaobserwować i zrozumieć te zmiany w obszarze świadomości, badacze ruchów miejskich powinni prowadzić badania empiryczne w celu weryfikacji, które z deklarowanych wartości i idei miejscy aktywiści realizują w praktyce życia miejskiego i jaka jest ich hierarchia. Wnioski i hipotezy zawarte w artykule sformułowano na podstawie analizy danych zastanych w postaci stron internetowych prowadzonych przez ruchy miejskie (Kongres Ruchów Miejskich i Porozumienie Ruchów Miejskich), obserwację działań ruchów miejskich oraz zrealizowanego w 2011 r. badania empirycznego wśród aktorów łódzkiego „Ruchu Społecznego Szacunek dla Łodzi”.

The aim of this article is to analyze what values and ideas are crucial to the vision of urban development from the perspective of social urban movements in Poland. Five different values/ ideas were chosen to elaborate: inter-city solidarity, justice, culture instead of economy, sustainable development and participation. The paper tries to explore what these values might mean for urban activists and what are relations between these values and typical values of new social movements. Furthermore, the author hypothesizes that making some values more popular among, both “ordinary” habitants of the polish cities and local/ national government representatives, is one of the cultural consequences of urban movements in Poland. Researchers who aims to observe and understand changes in human consciousness should conduct empirical studies on urban movements, firstly, to verify which values are declared and put by them into practice in daily urban life, and secondly, to find out what priorities urban activists assign to these values. Conclusions and hypotheses in the article were given on the basis of: 1. The secondary data analysis of Urban Movements Congress website and Urban Movements Agreement website; 2. An observation of the actions of urban activists on the national level; 3. Empirical studies conducted by the author in 2011 among participants of the “Social Movement Respect for Lodz” – local activists from Lodz in Poland.