Cвoeoбpaзиe гapaдигмы c дoминaнтoй xopoший плoxoй : (нa мaтepиaлe пpoиэвeдeний A. П. Чexoвa и coupe pyccкoгo языкa)

Abstract

W niniejszej pracy autor porusza zagadnienie antonimii w języku Czechowa w obrąbie paradygmatu z dominantą choroszyj-płochoj, wokół której ogniskują się opozycje choroszyj-durnoj/chudoj/niechoroszyj/biezobraznyj/gadkij/protiwiyj/mierzkij/złoj/rasрpustnyj. Tak zestrojone w tematyczną całość opozycje antonimiczne zostały poddane analizie w celu wyodrębnienia ich właściwości semantycznych i funkcjonalnych. Rozwiązania tego problemu szukano głównie w materiale leksykograficznym współczesnego języka rosyjskiego, do czego wykorzystano dane zawarte w słownikach antonimicznych, synonimicznych i objaśniających. W wyniku porównań artykułów hasłowych wskazuje się na status poszczególnych antonimów pod względem ich ekspresyjności, czy też nacechowania stylistycznego. Jednocześnie autor podejmuje próbę spojrzenia na antonimiczne realizacje Czechowa w aspekcie historyczno-czasowym. Analiza taka w znacznej mierze pozwala wyciągnąć wnioski o strukturze semantycznej i wartości stylistycznej antonimów w ubiegłym stuleciu. Pod względem wykorzystania antonimów przez pisarza interesujące są relacje ilościowe świadczące np. o regularnym i równorzędnym użyciu takich opozycji. Jak choroszyj-płochoj i choroszyj-chudoj.