Wpływ rodzaju umów o pracę na elastyczność zatrudnienia względem PKB i płac realnych w krajach OECD w latach 2002-2011

Abstract

Przedmiotem artykułu jest elastyczność zatrudnienia, stanowiąca element składowy szerszej koncepcji, a mianowicie elastyczności rynku pracy. Analizy koncentrują się na elastyczności zatrudnienia w gospodarkach krajów OECD w latach 2002-2011. Szczególna uwaga poświęcona jest elastyczności zatrudnienia względem PKB i płac realnych w tych krajach, a zwłaszcza roli rodzaju umów o pracę w kształtowaniu tej elastyczności. Jako podstawowy cel artykułu przyjęto określenie wpływu udziału umów o pracę na czas nieokreślony na kształtowanie się elastyczności zatrudnienia w krajach OECD w okresie globalnego kryzysu.Argumenty teoretyczne i obserwacje empiryczne pozwalają sformułować hipotezę o U-kształtnej zależności między udziałem pracujących na umowach na czas nieokreślony w ogólnej liczbie pracujących a elastycznością zatrudnienia.Analiza statystyczna prowadzi do wniosku, że w latach 2002-2011 w krajach OECD obserwowano zróżnicowane zmiany poziomu zatrudnienia, PKB i płac realnych. W krajach, w których wystąpiły większe redukcje płac realnych, odnotowano mniejsze dostosowania ilościowe zatrudnienia. Ich zakres był jednak niewystarczający dla zapewnienia całkowitej stabilizacji poziomu zatrudnienia w okresie kryzysu.Wyniki estymacji modelu panelowego dla 28 krajów OECD w latach 2002-2011 potwierdzają hipotezę o istnieniu U-kształtnej zależności pomiędzy elastycznością zatrudnienia względem PKB a udziałem umów na czas nieokreślony w zatrudnieniu ogółem. Estymacja modelu dla dwóch podokresów lat 2002-2007 i 2008-2011 wykazała, że czynnik ten ma wpływ na elastyczność zatrudnienia względem PKB jedynie w warunkach osłabienia koniunktury gospodarczej. W okresie kryzysu większą elastyczność zatrudnienia obserwujemy w krajach o stosunkowo niskim oraz stosunkowo wysokim udziale zatrudnienia na czas nieokreślony w zatrudnieniu ogółem. W przypadku analizowanych krajów OECD w latach 2008-2011 elastyczność zatrudnienia względem PKB przyjmuje wartość minimum przy udziale liczby umów na czas nieokreślony w liczbie umów o pracę ogółem na poziomie 78%.