Внешняя политика Советского Союза в поддерживании мира и международной безопасности до начала II мировой войны

Abstract

Zdaniem autora, zdeklarowaną w dniach przewrotu bolszewickiego 1917 r. politykę na rzecz utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego Rosja Radziecka mogła praktycznie podjąć dopiero od połowy lat dwudziestych, gdy po układzie w Rapallo i „roku uznań” (1924) stała się zauważalnym podmiotem polityki międzynarodowej. Tematem „numer 1" jej polityki zagranicznej stał się wówczas problem rozbrojenia. W końcu lat dwudziestych (1928-1929) Rosja Radziecka, widząc ograniczone możliwości uczestniczenia w międzynarodowym ruchu na rzecz rozbrojenia w ramach Ligi Narodów, podjęła działania poza prawnomiędzynarodową strukturą Ligi, których efektem było podpisanie w Moskwie protokołu w sprawie natychmiastowego wejścia w życie paktu Brianda-Kelloga. W latach trzydziestych ZSRR, będąc już członkiem Ligi, nie rezygnował z koncepcji stworzenia systemów regionalnych w Europie widząc w nich swego rodzaju alternatywę dla kreowania systemu globalnego bezpieczeństwa, które miało być zagwarantowane przez sam fakt istnienia Ligi. Wstąpienie do Ligi Narodów nie oznaczało żadnych zmian w zasadniczych podstawach radzieckiej polityki zagranicznej, a jedynie wskazywało na jej elastyczność w dążeniu do głównego celu - utworzenia w Europie systemu zbiorowego bezpieczeństwa jako gwarancji utrzymania pokoju. W dalszej części referatu autor rozważa przyczyny owego zwrotu w polityce zagranicznej ZSRR, który stał w swego rodzaju sprzeczności wobec stalinowskiej tezy o nieuchronności wojen.