The Institutional Context of Social Investigations in Poland
Streszczenie
Artykuł zawiera próbę przedstawienia instytucjonalnego kontekstu
badań socjologicznych w Polsce. Autorzy wskazuję na powiązania
między społecznym odbiorem socjologii, badań socjologicznych
i ich wyników, a systemem instytucji, włączając w to bliżej
nie zdefiniowane w świadomości społecznej "państwo" czy "władzę",
jak również instytucje badawcze działające w ramach systemu
takie jak Centrum Badania Opinii Społecznej czy instytuty naukowe.
Przegląd problemów związanych z nastawieniami respondentów
do badań społecznych powstał w oparciu o opracowania i raporty
metodologiczne wielu autorów polskich. Obejmuje on lata 1956-1987 i wskazuje na wpływ zmian w polityce i życiu społeczeństwa
PRL na oddziaływanie tzw. efektu sponsora na wyniki badań, liczbę
odmów oraz stosunek do badań socjologicznych. Stwierdzono m.in.,
iż w okresach częściowej chociażby demokratyzacji życia publicznego
występują wśród respondentów tendencje do bardziej szczerego
wyrażania własnych, prywatnych opinii niż w okresach, w
których władze powracają do autokratycznych metod sterowania społeczeństwem.
W artykule wskazuje się również na środowiskowe uwarunkowania
tendencji do prezentowania autentycznych opinii, na
wzrost ostatnimi laty liczby odmów udzielania wywiadów dla instytucji
utożsamianych z oficjalnymi instytucjami prowadzącymi
badania.
Collections