Polityka przestrzenna obszarów wiejskich. W kierunku wielofunkcyjnego rozwoju

Abstract

Polityka przestrzenna na poziomie lokalnym jest formułowana, realizowana i kontrolowana przez władze publiczne. Zadaniem decydentów jest również prowadzenie polityki informacyjnej, dotyczącej zagospodarowania przestrzennego miast i gmin. Dzięki aktywnemu działaniu władze samorządowe mają możliwość zarządzania przestrzenią oraz pośrednio procesami, które zachodzą na obszarze gmin. Przestrzeń niezależnie od poziomu, na jakim jest rozpatrywana stanowi dobro ograniczone, które dzięki prowadzeniu polityki przestrzennej może być wykorzystane w sposób zapewniający racjonalne gospodarowanie tym zasobem. Polityka przestrzenna realizowana w gminie wspomagana jest przez instrumenty planowania przestrzennego, dzięki którym możliwe jest osiąganie celów założonych przez władze samorządowe. Odpowiednie wykorzystanie dostępnych narzędzi planowania przestrzennego na poziomie lokalnym może przyczyniać się do kreowania lepszych warunków konkurencyjności gminy. Ma to szczególne znaczenie w przypadku gmin wiejskich, które mają stawać się miejscem wysokiej jakości życia i efektywnej działalności gospodarczej. Powiązane jest to również z promowaniem rozwoju wielofunkcyjnego tych obszarów, a co za tym idzie implementacji na terenach wiejskich innych funkcji niż rolnicze. Próbując usystematyzować wiedzę na temat polityki przestrzennej i jej instrumentów na poziomie lokalnym publikacja wskazuje:  rolę polityki przestrzennej w zagospodarowaniu terenów;  możliwości skutecznego wykorzystania instrumentów polityki przestrzennej w celu wprowadzania pozytywnych zmian w społeczno – gospodarczych;  rolę planów miejscowego zagospodarowania przestrzennego w kształtowaniu przestrzeni;  możliwości wykorzystania systemów informacji przestrzennej w planowaniu przestrzennym na poziomie gminy;  kierunki i instrumenty pozwalające gminom wiejskim na wspieranie ich rozwoju. Ważny element publikacji stanowią rozważania dotyczące możliwości wykorzystania systemów informacji przestrzennej w planowaniu przestrzennym. Dzięki temu narzędziu możliwe jest chociażby wariantowanie planów miejscowych w fazie opracowywania, możliwość łatwiejszego uczestnictwa społeczności lokalnej w tworzeniu prawa miejscowego oraz lepsza dostępność do dokumentów obowiązujących w gminie. Publikacja wskazuje również aspekty ekonomiczne związane z opracowaniem planów miejscowych, ich funkcje, które pełnią w stosunku do aktorów lokalnych. Z punktu widzenia teoretycznego i praktycznego podjętą przez Autora tematykę uznać należy za aktualną w kontekście panujących warunków społeczno – gospodarczych w szczególności na obszarach wiejskich. Teoretyczny aspekt publikacji niesie możliwość poszerzenia wiedzy o zaprezentowaną przez Autora w sposób dokładny i przejrzysty problematykę. Dodatkowym atutem książki jest przedstawienie w ostatnim rozdziale pracy badań empirycznych w postaci studium przypadku gmin województwa łódzkiego oraz wniosków płynących z badań, które mogą zostać uogólnione i stanowić wskazówki dla władz lokalnych, w jaki sposób skuteczniej wykorzystywać politykę przestrzenną i jej instrumenty w osiąganiu wyższego poziomu rozwoju wielofunkcyjnego. Konsekwencją takiej prezentacji tematu jest wskazanie kluczowego celu publikacji, który stanowi wspólny mianownik rozważań prezentowanych w opracowaniu, którym w istocie jest to wpływ polityki przestrzennej na rozwój społeczno – gospodarczy gmin poprzez pryzmat rozwoju wielofunkcyjnego. Rozwój ten ma zgodnie ze wskazaniami Autora zapewnić wyższą atrakcyjność i konkurencyjność gmin wiejskich. Publikacja stanowi więc próbę prezentacji współczesnych problemów polityki przestrzennej na obszarze gmin. Jest to także próba uporządkowania pojęć oraz prezentacji narzędzi dostępnych gminom w zakresie planowania przestrzennego. Publikacja stanowi również wskazanie źródeł finansowania działań podejmowanych w celu realizacji idei wielofunkcyjnego rozwoju na obszarach wiejskich. Publikacja skierowana jest do władz samorządowym oraz studentów, którzy znajdą w niej kompleksową prezentację polityki przestrzennej w odniesieniu do poziomu lokalnego.