Kompetencje pedagogiczne w procesie komunikowania się bibliotekarza z czytelnikiem w bibliotece XXI wieku. Problemy i zakłócenia w procesie komunikowania się

Abstract

The aim of this issue is to point out the changing for ms of communication between a reader and a librarian with stress on pedagogical competences in librarian’s occupation. Nowaday, digitalization makes forms of communications constantly changing. Especially, the verbal forms of communications and language should be modyfied. The times when a librarian was the only source of information should be forgotten. Between a librarian and a reader there is the Internet with its databases informing about library’s sources. Reader use online catalogs to check the information. They expect to obtain the basic information from librarian how to browse the online catalog. On this basis there are many misunderstandings and simple pieces of information given by the librarian occurs to be misunderstood. 21st century librarian must have competences in many areas. They knowledge must be broader than standard acquired during studies, they must be good at verbal communication and searching the Internet databases. Librarian should have ability to understand internet language and should be a teacher who do his job with passion and joy. Although 21st century’s library gives its patrons a wide range of self-service possibilities – open access to library’s sources anytime and anywhere. We cannot forget that we, the librarians, make the atmosphere and the library image. It depends on us how we encourage library’s users to come to library or on the contrary, discourage them to do that.

Celem referatu jest zwrócenie uwagi na zmieniające się formy komunikowania się z czytelnikiem, podkreślenie znaczenia kompetencji pedagogicznych w zawodzie bibliotekarza. W dobie cyfryzacji zmieniają się zarówno sposoby komunikowania się, zmianie ulega sam proces przekazu słownego, jak i język. W niepamięć odeszły czasy kiedy jedynym źródłem informacji o zasobach bibliotecznych był bibliotekarz. Pomiędzy bibliotekarzem a czytelnikiem znajdują się dziś bazy internetowe informujące czytelnika o zasobach bibliotecznych. Coraz rzadziej zatem czytelnicy wymagają od nas znajomości zasobów bibliotecznych, wgląd do nich umożliwia im katalog internetowy, oczekują natomiast od bibliotekarzy pomocy w poruszaniu się w katalogu i wyjaśnienia zasad korzystania z zasobów bibliotecznych. Właśnie na tej płaszczyźnie pojawia się najwięcej nieporozumień a z pozoru jasno sformułowany komunikat rodzi w praktyce wiele niejasności. Bibliotekarz XXI wieku musi posiadać kompetencje zarówno stricte bibliotekarskie jak i wykraczające poza wiedzę przekazaną mu w trakcie studiów- mam tu na myśli teorię i praktykę zasad skutecznego komunikowania się, znajomości internetowych baz, pojęć i języka internetowego. Powinien być również pedagogiem, z pasją i radością wykonywać swój zawód. Choć biblioteka XXI wieku umożliwia czytelnikom znacznie większą samodzielność – otwarty dostęp, maszyny samopwypożyczające, dostęp do zasobów bibliotecznych o każdej porze i w każdym miejscu, nie można zapomnieć, że to my- bibliotekarze tworzymy atmosferę i wizerunek biblioteki. To od nas w znacznej mierze zależy czy zachęcimy czytelnika do korzystania z biblioteki, czy też wręcz odwrotnie. Referat jest zbiorem refleksji i obserwacji poczynionych podczas pracy w Oddziale Udostępniania Zbiorów Bibliotecznych. W 2007 roku podjęłam pracę w Bibliotece Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po czterech latach przerwy wróciłam do zawodu bibliotekarza. Z małej, nieskomputeryzowanej biblioteki wydziałowej trafiłam do wielkiego i nowoczesnego gmachu Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Daje to pole to porównań. Jedno jest jednak niezmienne- praca z czytelnikiem wymaga wiele cierpliwości, pracy nad sobą i nieustannego poszerzania swej wiedzy.