Powstanie Republiki Namibii w 1990 r. Aspekt międzynarodowy

Abstract

Namibia jest jednym z najmłodszych państw na kontynencie afrykańskim. Niepodległość ogłosiła 21 marca 1990 r. Walka o wyzwolenie toczyła się przez kilkadziesiąt lat – na forum dyplomatycznym niemal od 1945 r., zaś na polu militarnym od 1966 r. Celem niniejszej pracy jest ukazanie procesu niepodległości Namibii z perspektywy międzynarodowej gry dyplomatycznej w okresie zimnej wojny. W tym okresie południe Afryki stało się obszarem starcia wpływów amerykańskich i sowieckich za sprawą ich (bardziej lub mniej) pośredniej obecności w regionie, głównie w czasie wojny domowej w Angoli (1975-1991), w którą zaangażowana była również ludność Namibii. Praca skupia się w szczególności na relacjach pomiędzy głównymi uczestnikami konfliktów w Namibii i sąsiedniej Angoli: Stanami Zjednoczonymi, Związkiem Sowieckim, Kubą, Angolą i namibijską organizacją wyzwoleńczą SWAPO (South West Africa People’s Organistaion), a także omawia znaczenie kwestii Namibii (Question of Namibia) na forum ONZ od lat czterdziestych XX w. do chwili rozwiązania oenzetowskiej misji pokojowej UNTAG w 1990 r. Podczas pisania pracy wykorzystane zostały liczne źródła archiwalne oraz drukowane. Kwerendy naukowe przeprowadzono w Warszawie (Archiwum MSZ), Londynie (The National Archive, British Library) i Pradze (Africke Informacni Centrum). Materiały źródłowe o nieocenionej wartości odnalezione zostały w internetowych archiwach amerykańskiego Departamentu Stanu i CIA, a także w archiwach ONZ (zasoby Rady Bezpieczeństwa, Zgromadzenia Ogólnego i Sekretariatu ONZ) również dostępnych online. Niniejsza praca jest pierwszą w polskiej historiografii próbą opisania kwestii niepodległości Namibii w sposób całościowy, tj. od rozpoczęcia walk o niepodległość w 1966 r. aż do jej ogłoszenia w roku 1990.