Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorSzagun, Dorota
dc.date.accessioned2017-03-30T13:12:51Z
dc.date.available2017-03-30T13:12:51Z
dc.date.issued2016
dc.identifier.issn0208-6077
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/21090
dc.description.abstractThis article concerns the conceptualization of speech and language in Sienkiewicz’s Trilogy. Certain methods of conceptualizing speech, language or words are timeless, they represent a durable in terms of culture, mental tissue of language. In the novel by Sienkiewicz, the conceptualization of speech and language reflects the typical for Sarmatian mentality skills and noble duties: fighting efficiency and the oratory ability. Especially strongly and permanently rooted in the Polish language is the metaphor of a dispute as war, and within it the language as a weapon, especially sword. The proper thinking in the nobility era is especially clearly reflected by the metonymic statement: prisoner–language, reflecting utilitarianism of war, and a series of farm metaphors and comparisons, such as milling with a tongue or turning the tongue as the axis of the carriage wheels. References of this type are readable even today, however they do not have now this contemporary freshness and immediacy of references, but rather seem anachronistic in the modern urban world. Durable in everyday language today is the phraseology binding language and speaking with emotion, expressing itself for example in such collocations as: bite your tongue or forget one’s tongue. Typical of nobility is also, embodied especially in the character of Onufry Zagłoba, positive valorization of noble multispeech, as a testimony of eloquence and erudition.en_GB
dc.description.sponsorshipPublikacja finansowana przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego oraz Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Łodzipl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica;50
dc.subjectlanguageen_GB
dc.subjectconceptualizationen_GB
dc.subjectspeechen_GB
dc.subjectSienkiewiczen_GB
dc.subjectnobilityen_GB
dc.subjectTrilogyen_GB
dc.subjectjęzykpl_PL
dc.subjectkonceptualizacjapl_PL
dc.subjectmowapl_PL
dc.subjectSienkiewiczpl_PL
dc.subjectszlachtapl_PL
dc.subjectTrylogiapl_PL
dc.titleKonceptualizacja mowy i języka w Trylogii Henryka Sienkiewiczapl_PL
dc.title.alternativeConceptualization of speech and language in the Trilogy of Henryk Sienkiewiczen_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.rights.holder© Copyright by Authors, Łódź 2016; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016pl_PL
dc.page.number[61]-73
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Zielonogórski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Historii i Pragmatyki Języka Polskiego, 65-762 Zielona Góra, al. Wojska Polskiego 69
dc.identifier.eissn2450-0119
dc.referencesAdalberg S., 1889, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Drukarnia Emila Skiwskiego, Warszawa.pl_PL
dc.referencesBujnicki T., 1999, Światopogląd i poetyka: szkice o powieściach historycznych Henryka Sienkiewicza, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów.pl_PL
dc.referencesBujnicki T., 2010, Zagłoba i ukraińscy chłopi. Studium mistyfikacji, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna: Historia Literatury 5”, z. 65.pl_PL
dc.referencesCybulski M., 1997, Elementy polskiej etykiety językowej w Trylogii Sienkiewicza, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. 42.pl_PL
dc.referencesGloger Z., 1900, Encyklopedia staropolska, t. 1, Druk P. Laskauera i W. Babickiego, Warszawa.pl_PL
dc.referencesHawrysz M., 2012, Polemiczna twórczość Marcina Czechowica w perspektywie genologii lingwistycznej, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.pl_PL
dc.referencesKsiążek-Bryłowa W., 2009, Wacław Potocki i jego „Ogród, ale nieplewiony”, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.pl_PL
dc.referencesMaćkiewicz J., 1996, Kiedy słowo jest bronią, czyli erystyka w ujęciu potocznym, „Język Polski”, z. 2–3.pl_PL
dc.referencesMaćkiewicz J., 2008, Jak mówimy o mówieniu, czyli językowy model komunikacji werbalnej, „Język a kultura”, t. 20, Tom jubileuszowy, A. Dąbrowska (red.), Wrocław.pl_PL
dc.referencesMariak L., 2009, Leksyka z zakresu wojskowości w Trylogii H. Sienkiewicza, cz. 1–2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.pl_PL
dc.referencesNowakowska-Kempna I., 1995, Konceptualizacja uczuć, cz.1, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Tow. Wiedzy Powszechnej w Warszawie, Warszawa.pl_PL
dc.referencesNowicka-Jeżowa A., 1999, Trylogia w świecie sarmackim, w: E. Ihnatowicz (red.), Sienkiewicz i epoki. Powinowactwa, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.pl_PL
dc.referencesPajdzińska A., 2006, Studia frazeologiczne, Oficyna Wydawnicza Leksem, Łask.pl_PL
dc.referencesPietrzak M., 2003, Językowy obraz bohatera i antybohatera w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, w: D. Kowalska (red.), Autorytet i normy, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.pl_PL
dc.referencesPietrzak M., 2004, Językowe środki kreowania postaci w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesRzepka W.R., Walczak B., 1992, Socjolekt szlachecki XVII w., w: M. Stępień, S. Urbańczyk (red.), Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSienkiewicz H., 1951, Mieszaniny literacko-artystyczne, w: tenże, Dzieła, t. XLV, red. J. Krzyżanowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSkwara E., 1990, Łacina w Trylogii Sienkiewicza, „Filomata”, nr 397.pl_PL
dc.referencesWalczak B., 1985, Archaizacja językowa w Trylogii a zróżnicowanie socjalne polszczyzny XVII wieku, w: L. Ludorowski (red.), Trylogia – Sobieski – Victoria wiedeńska, cz. I: Trylogia. W stulecie dzieła, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.pl_PL
dc.referencesWalczak B., 1988, Sienkiewicz w dziejach języka polskiego, w: J. Brzeziński (red.), Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, Wyższa Szkoła Pedagogiczna,Zielona Góra.pl_PL
dc.referencesWilkoń A., 1978, Z zagadnień języka Ogniem i mieczem, w: L. Ludorowski (red.), Trylogia H. Sienkiewicza. Historia. Dzieło. Recepcja, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.pl_PL
dc.identifier.doi10.18778/0208-6077.50.05


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord